Педагогический проект

Аповед пра дрэвы (тэатральная пастаноўка)

20.09.2022

Дзеючыя асобы: Два дрэвы (сухое і зялёнае), два дрывасека, хлопчык-хуліган

 

Рэквізіт: зялёны і чорны касцюмы для дрэў, сякера, нож для хулігана.

 

Гукавое афармленне: аўдыёзапіс – спеў птушак.

 

 

Зялёнае: (з захапленнем) Ах, якая сёння цудоўная раніца! Усё так і дыхае свежасцю і вясной!

Сухое: (з незадаволенасцю) Здзіўляюся я, гледзячы на цябе. Раніца як раніца, і няма ў ёй нічога цудоўнага.

Зялёнае: (не звяртаючы ўвагі) Глядзі, птушачкі прыляцелі!

Сухое: Ну і што! Лётаюць туды-сюды кожны год, пара б табе да гэтага ўжо прывыкнуць.

Зялёнае: А я не магу (з захапленнем). Кожны раз з заміраннем сэрца чакаю, каб яны выбралі мяне для пабудовы свайго гняздзечка і спявалі мне песні ўсё лета. А ведаеш, які цуд іх птушаняты, і як смешна яны пішчаць.

Сухое: Ды ці ж мне не ведаць! (незадаволена). Стаю тут з табой не першы год. І ўвесь час гэта рыпанне і піск, шум і гам.

Зялёнае: А мне здаецца, што ты проста мне зайздросціш. Бо ў тваіх галінах даўно ўжо не было"кватарантаў".

Сухое: Ну, вось яшчэ! Чаму тут зайздросціць? Шумяць, на голлі скачуць, таго і глядзі, зламаюць. А ўжо бруду-то ад гэтых птушак колькі!

Зялёнае: А, памятаеш, раней і на табе былі гнёзды? І нашы птушкі спаборнічалі паміж сабой у мастацтве спеваў.

Сухое: (на хвілінку застывае з усмешкай, потым, апамятаўшыся...) Не памятаю!

 

На сцэну выбягае хуліган і, азіраючыся па баках, падыходзіць да сухога дрэва. Дастае бутафорскі ножык і робіць парэз на ствале. Затым, азіраючыся, уцякае.

 

Сухое: Вой-вой-вой! Войй-ёй-ёй! Як балюча! Але за што? Чаму?

Зялёнае: Табе вельмі балюча? (са шкадаваннем)

Сухое: Вядома, балюча. Думаеш, калі я сухое, дык значыць, я нічога не адчуваю?

Зялёнае: Я так не казала, даруй…

Сухое: Што, даруй? Дараваць. Прабачыць (перадражнівае) Мне ад гэтага не лягчэй. Калі б у мяне было дзве нагі, я б... (пагражае хулігану ўслед). Ну, нічога... хай толькі хто-небудзь паспрабуе да мяне наблізіцца ... усіх падрапаю!!!

Зялёнае: Ты што? Нельга ж так! Што зрабіў хлопчык - помсціць усім людзям. Я ўпэўнена, што і ён не знарок, проста яшчэ маленькі, нявыхаваны.

Сухое: Так, а як жа тыя. Вялікія, якія прыдумалі машыны, што няма чым дыхаць. Яны таксама не знарок атруцілі мяне сваімі выхлапнымі газамі, яны таксама нявыхаваныя!?

Зялёнае: Але нельга ж на ўсіх крыўдзіцца і быць незадаволеным усім! Трэба ўмець дараваць, і жыць будзе лягчэй.

Сухое: Так прама і лягчэй! Табе лёгка казаць, ты-зялёнае, у цябе ёсць птушачкі. Усе любуюцца табой і адпачываюць у тваім цені. А Мяне ніхто не любіць. Ды і не за што любіць ?

Зялёнае: Уся справа ў тваёй настраёвасці.

Сухое: Як гэта?

Зялёнае: Сакрэт просты. Хочаш, каб цябе любілі, любі сам. І прычым першым, не чакай.

Сухое: І гэтага хлапчука таксама?

Зялёнае: Так!

Сухое: Але ж ён жа мяне параніў сваім нажом!

Зялёнае: а Ты даруй яму.

Сухое: (хмыкае і задумваецца) І што, праўда дапаможа?

Зялёнае: (ківае галавой)

Сухое: Ну, дарую (без асаблівага энтузіязму)

Зялёнае: А тых, хто зрабіў машыны?

Сухое: Іх таксама трэба? Ну, добра, і іх таксама.

Зялёнае: Ты павінна зрабіць гэта ад усяго сэрца. Не думаць пра іх дрэнна. Уяві, што ты іх трымаеш сваімі галінамі моцна-моцна. А цяпер адпусці.

Сухое: Ой ... (пачынае глыбока дыхаць.) А, ведаеш, праўда, як быццам лягчэй стала.... Ой, што гэта? У мяне ў ствале нешта цурчыць!

Зялёнае: Напэўна, гэта сок!

Сухое: Сок! Ух, ты! Мой сок! Ой-ой-ой.. прама да галінкі пабег. Так казытліва! Хі-хі!

Зялёнае: Глядзі, глядзі, што гэта ў цябе там на галінцы?

Сухое: Дзе? Што? Не можа быць ... (здзіўлена) лісточак! Ужо два гады не было. Ух, ты....

Зялёнае: Мс-з-з... ціха, нехта ідзе сюды.

 

Выходзяць два дрывасекі з  сякерай.

 

1-ы Дрывасек: Трэба было б высечы сушняк.

2-гі Дрывасек: Глядзі, вунь сухое дрэва.

1-ы Дрывасек: Так. На самой справе. Зусім сухое, трэба высечы. Давай сякеру. (замахваецца з сякерай. Дрэва дрыжыць і закрывае вочы ад страху).

2-гі Дрывасек: Пачакай, здаецца, у яго ёсць лісток. Вось, глядзі (дрэва ківае, што ёсць)

1-ы Дрывасек: На самой справе! Ліст! Цяперашні. Свежы.

2-гі Дрывасек: Можа, пачакаем секчы, раптам ажыве?

1-ы Дрывасек: Так, прыйдзецца пачакаць. Прыйдзем праз месяц. Праверым. Калі будзе зялёным, пакінем, а сухое – ссячом.

2-гі Дрывасек: Так і зробім. (дрывасекі сыходзяць)

 

Сухое: (уздыхае з палёгкай)

Зялёнае: Вось гэта так.. Я ж казала табе, што сёння цудоўная раніца!

Сухое: Дзякуй табе. Калі б не ты і твой сакрэт…

Зялёнае: Толькі памятай, што крыўда, зайздрасць сушаць нас. А ты ведаеш, што бывае з сухімі дрэвамі?

Сухое: Іх ссякаюць і кідаюць у агонь. Гэта страшна! (паўза) А можна мне папрасіць тваіх птушак расказаць пра гэта ўсім дрэвам у нашым садзе? Каб не здарылася бяды.

Зялёнае: Добра. А цяпер адпачні. Бо табе патрэбныя сілы, каб здабыць сок з зямлі, пусціць Зеляніну. І на гэта так мала часу!

свернуть

Каляндарна-тэматычны план работы па рэалізацыі педагагічнага праекта «Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці»  на 2022/2023 навучальны год

05.09.2022

 

 

ЗАЦВЯРДЖАЮ

Дырэктар ДУА “Дукорскі навучальна-педагагічны комплекс дзіцячы сад-сярэдняя школа”

____________В.А.Мацуганава

____________2022

Каляндарна-тэматычны план работы па рэалізацыі педагагічнага праекта «Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці»  на 2022/2023 навучальны год

№ п/п

 

Змест мерапрыемстваў

 

Тэрміны

Форма афармлення вынікаў

 

Адказныя

1

Аповед пра дрэвы

(тэатральная пастаноўка)

верасень

сцэнарый

 

Настаўнік беларускай мовы

2

Нябесная заступніца (п’еса)

кастрычнік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

3

Сонечны каравай

(тэатральная пастаноўка)

лістапад

сцэнарый

Настаўнік рускай мовы

4

Святы Мікалай (тэатральная пастаноўка)

снежань

сцэнарый

Настаўнікі рускай і беларускай мовы

5

Касядныя сустрэчы

студзень

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

6

Шчалкунчык. Перазагрузка

(тэатральная пастаноўка)

люты

сцэнарый

Настаўнік рускай мовы

7

 «Масленіца – свята бліноў»

(тэатралізаваная пастаноўка)

сакавік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

8

Святар і мядзведзь

(п’еса ў вершах)

красавік

сцэнарый

Настаўнік рускай мовы

9

“Сёмуха” (рэстаўрацыя народнага свята)

май

сцэнарый

Настаўнікі беларускай і рускай мовы

свернуть

Дукора турыстычная

23.06.2022

Постановка сказки "Пасхальный колобок"

29.04.2022

Завершением праздничной недели стала постановка сказки "Пасхальный колобок", которую с удовольствием подготовили и показали ученики 6 класса. Ребята в сказочной форме ещё раз рассказали об особенностях одного из главных христианских праздников. Напомнили присутствующим о великой силе милосердия, добра, справедливости. Очень хочется верить, что дети смело будут идти по жизни с Богом в сердце и добрыми помыслами.

свернуть

Праздник Масленица

05.03.2022

Традиционный праздник Масленица прошел в нашей школе в субботу 5 марта. Ребята с помощью интересных конкурсов вспомнили особенности Масленичной недели. Финальной точкой данного праздника стало прощание с Зимой и приветствие Весны через сжигание чучела. И какая Масленица без традиционных блинов, которыми угощали ребят учителя школы. Праздник удался: прощай Зима, здравствуй Весна.

свернуть

Праздник белорусской игры

11.12.2021

Настоящий праздник белорусской игры провели ученики 6 класса. Ребята через игровую форму познакомились более подробно с народной культурой и традициями. С каким удовольствием играли в игры "Каршун", "Золата", "Кошка і мышка", "Гарлачык", "Агароднік". Азарт детей ещё раз доказал, что игра приносит человеку радость и счастье.

свернуть

Покровские посиделки

16.10.2021

Учащиеся 6 класса организовали и  с удовольствием провели  Покровские посиделки, посвященные Дню матери. Ребята познакомились с традициями этого праздника, стали участниками  этого обряда.

свернуть

Каляндарна-тэматычны план работы па рэалізацыі педагагічнага праекта «Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці»  на 2021/2022 навучальны год

02.09.2021

 

ЗАЦВЯРДЖАЮ

Дырэктар ДУА “Дукорскі навучальна-педагагічны комплекс

дзіцячы сад-сярэдняя школа”

____________В.А.Мацуганава

30.08.2021

 

Каляндарна-тэматычны план работы

па рэалізацыі педагагічнага праекта «Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці»

 на 2021/2022 навучальны год

№ п/п

 

Змест мерапрыемстваў

 

Тэрміны

Форма афармлення вынікаў

 

Адказныя

1

Пунсовая кветачка

(тэатральная пастаноўка)

верасень

сцэнарый

 

Настаўнік беларускай мовы

2

“Ядраное жыта гаспадароў кліча” (пакроўскі кірмаш )

кастрычнік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

3

Кашуля для Хрыста

(тэатральная пастаноўка)

лістапад

сцэнарый

Настаўнік рускай мовы

4

Навагодняя тэатралізаваная пастаноўка

снежань

сцэнарый

Настаўнікі рускай і беларускай мовы

5

Дзе нараджаецца Хрыстос?

(тэатральная пастаноўка)

студзень

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

6

Шчаслівы прынц

(тэатральная пастаноўка)

люты

сцэнарый

Настаўнік рускай мовы

7

 «Масленіца – свята бліноў»

(тэатралізаваная пастаноўка)

сакавік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

8

Пасхальны Калабок

(тэатральная пастаноўка)

красавік

сцэнарый

Настаўнік рускай мовы

9

Гусі – лебедзі

(казка – спектакль)

май

сцэнарый

Настаўнікі беларускай і рускай мовы

 

свернуть

Справаздача па рэалізацыі педагагічнага праекта  « Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці» за  2020/2021 навучальны год

02.09.2021

Сучасныя дзеці хутка рашаюць задачы, але яны радзей захапляюцца, здзіўляюцца, усё часцей праяўляецца абыякавасць. Самы кароткі шлях эмацыянальнага разняволення дзіцяці, зняцце напружанасц і- навучанне пачуццёвасці і мастацкаму ўяўленню. Гэта шлях праз гульню, фантазію, творчасць. Усё гэта можа даць тэатральная дзейнасць.

Духоўна-маральнае выхаванне дзяцей сродкамі тэатральнага мастацтва садзейнічае азнаямленню з яго выразнай мовай, якая закладвае аснову для фарміравання навыкаў успрыняцця, разумення дзеянняў, з якіх складваюцца маральныя асновы, узаемныя зносіны, калектыўная дзейнасць. Пытанне духоўна-маральнага выхавання дзяцей сёння з'яўляецца адной з ключавых праблем, якая стаіць перад кожным бацькам, грамадствам і дзяржавай у цэлым.

Таму наша школа мэтанакіравана ў  2020/2021 засяродзіла сваю ўвагу на дадзеным праекце.  У гэтым навучальным годзе вырашаліся наступныя задачы:

  • далучэнне да культурнага і гістарычнага мінулага свайго народа, яго нацыянальных традыцый і Праваслаўя;
  • забеспячэнне магчымасці самарэалізацыі кожнаму ўдзельніку праекта праз арганізацыю вучэбна-пазнавальнай, даследчай, праектнай, тэатралізаванай дзейнасці;
  • знаёмства з літаратурай і вопытам работы іншых устаноў адукацыі па арганізацыі тэатральнай дзейнасці на аснове праваслаўнай культуры.

Праект  “Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці” закліканы стаць асновай для разумення навучэнцамі сваіх творчых магчымасцяў і спрыяць гарманічнаму развіццю асобы, г. зн. выхаванне арганічнай патрэбнасці ў мастацтве, далучэнне да тэатра, як да віду гуманітарнай дзейнасці, які сінтэзуе ў сабе літаратуру, музыку, танец і выяўленчае мастацтва. Па вялікім рахунку, мэта - выхаванне чалавека, арыентаванага, у першую чаргу, на духоўны пачатк у жыцці.

Дзецям падчас творчага працэсу прадастаўляецца ўнікальная магчымасць зразумець простую ісціну, што людзі розныя і гэта нармальна. Яны могуць уявіць, што, аказваецца, калі на спектакль не з'явіцца дзіця, выконваючы далёка не самую галоўную ролю, то агульная праца пройдзе дарэмна. Гэта дазваляе ўсвядоміць каштоўнасць кожнага чалавека і каштоўнасць узаемадзеяння аднаго з адным.

Праект рэалізуецца па 2 раздзелах: “Рэстаўрацыя народных свят і абрадаў”, «Тэатралізаваныя пастаноўкі » . 

Нягледзячы на тое, што стварэнне спектакля не з'яўляецца для праекта самамэтай, гэтая дзейнасць спрыяе авалоданню дзецьмі навыкамі зносін і калектыўнай творчасці. У рэпертуары гэтага году: Навагодняя тэатралізаваная пастаноўка, “Тры ржаныя каласкі “ - калядная казка, “Страчаная радасць” - тэатральная пастаноўка. Асабліва хочацца адзначыць працу па этнакультурнаму рэпертуару, які ўключае ў сябе тэатралізацыю абрадаў, традыцый і святаў беларускага народа, асаблівая ўвага надаецца праваслаўным святам: Пакроўскі кірмаш, Масленіца, Каляды, Вялікдзень.

Эфектыўнасць работы праекта праяўляецца ў павышэнні ў дзяцей узроўню развіцця па асноўных дыягнастычных паказчыках. Праект дапамог многім адаптавацца да школьных умоў, здабыць веру ў свае сілы і магчымасці, навучыцца дзелавым зносінам у працэсе тэатралізаванай дзейнасці.

Развіваючы тэатральную творчасць, дзеці пастаянна гуляюць, спасцігаюць свет і самога сябе. Бо ТЭАТР цалкам захоплівае ўяўленне дзяцей, і ва ўяўленні дзіцяці з'яўляюцца новыя вобразы і ўяўленні, фантазія пачынае актыўна працаваць. Тэатралізаваная пастаноўка актывізуе дзіцяці, развівае і трэніруе памяць, мысленне, фантазію выразнасць прамовы і рухаў.

свернуть

Праект «Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці»

02.09.2021

 Абгрунтаванне мэтазгоднасці рэалізацыі праекта

Духоўна-маральнае выхаванне – гэта фарміраванне каштоўнасных адносін да жыцця, якое забяспечвае ўстойлівае, гарманічнае развіццё чалавека, якое ўключае ў сябе выхаванне пачуцця абавязку, справядлівасці, адказнасці і іншыя якасці, якія здольны надаць высокі сэнс справам і думкам чалавека.

У наш час у грамадстве матэрыяльныя каштоўнасці дамінуюць над духоўнымі, пагэтаму ў дзяцей зменены ўяўленні аб дабрыні, міласэрнасці, справядлівасці, грамадзянскасці і патрыятызму.

Сучасныя дзеці хутка рашаюць задачы, але яны радзей захапляюцца, здзіўляюцца, усё часцей праяўляецца абыякавасць. Самы кароткі шлях эмацыянальнага разняволення дзіцяці, зняцце напружанасці- навучанне пачуццёвасці і мастацкаму ўяўленню. Гэта шлях праз гульню, фантазію, творчасць. Усё гэта можа даць тэатральная дзейнасць.

Духоўна-маральнае выхаванне дзяцей сродкамі тэатральнага мастацтва садзейнічае азнаямленню з яго выразнай мовай, якая закладвае аснову для фарміравання навыкаў успрыняцця, разумення дзеянняў, з якіх складваюцца маральныя асновы,узаемныя зносіны, калектыўная дзейнасць.

Тэатральная дзейнасць – невычэрпная крыніца развіцця пачуццяў суперажывання і эмацыянальных адкрыццяў. Яна дазваляе таксама фарміраваць вопыт сацыяльных навыкаў, бо кожны твор для пастаноўкі мае маральную накіраванасць. Тэатрльная дзейнасць з’яўляецца галоўным фактарам мастацка –эстэтычнага развіцця дзіцяці, які актыўна ўплывае на развіццё эмацыйнай сферы.

Пытанне духоўна-маральнага выхавання дзяцей сёння з'яўляецца адной з ключавых праблем, якая стаіць перад кожным бацькам, грамадствам і дзяржавай у цэлым.

У ходзе праекта вырашыліпланаваць выхаваўчую работу, выкарыстоўваючы такую форму, як выхаванне праз праваслаўнае свята. Калі мы чуем слова “свята” адразу ўяўляем прыгожы канцэрт, забавы, спектаклі, гульні...наогул, "паказуха" свайго роду.... Але гэта як паставіцца да падрыхтоўкі свята…

Для навучэнцаў так арганізавана выхаваўчая праца, што свята-гэта ўжо кульмінацыя, падвядзенне выніку вялікага калектыўнага праекта, аўтарам якога выступаў кожны навучэнец пад кіраўніцтвам настаўніка. Гэта індывідуальна-групавыя заняткі, гульні маральнага і духоўнага зместу; творчая мастацкая дзейнасць дзяцей: рукадзелле, маляванне, стварэнне прадметаў дэкаратыўна-прыкладной творчасці, развіццё здольнасцей сольнага і харавога спеву, музычна-сцэнічнага руху; выкарыстанне мультымедыйных тэхналогій; даследчая дзейнасць навучэнцаў; экскурсіі; арганізацыя выстаў; тэматычныя і творчыя вечары; удзел у аглядах-конкурсах, фестывалях, канцэртах; спартыўна-аздараўленчыя мерапрыемствы.

Свята па змесце і форме з'ява калектывісцкае (калектывізм як радасць «на свеце»), таму дзеці любяць свята за навізну чалавечых адносін.

Падрыхтоўка і правядзенне праваслаўных святаў у школе-гэта вывучэнне нацыянальнай культуры сваёй Радзімы. Сёння неабходна прышчапіць дзецям густ да каштоўнасцяў роднай гісторыі і культуры. Галоўная задача выхавання-паведаміць дзецям імпульс жывога маральнага ідэалу. Немагчыма выхаваць дзяцей без духоўнага пачатку. У Беларусі ж аснову для духоўнага жыцця заўсёды давала Праваслаўная Царква. За многія стагоддзі свайго існавання праваслаўная культура назапасіла каласальны эстэтычны патэнцыял: гэта літаратура, якая ўключае тысячы тамоў, напісаных сотнямі аўтараў, гэта іконы, найбагатыя архітэктурныя традыцыі, прыкладное мастацтва. Вось з гэтым найбагацейшым, разнастайным, цудоўным, маральна узнёслым светам і хочацца сёння пазнаёміць падрастаючае пакаленне.

Мэта і задачы праекта

Мэта: духоўна – маральнае выхаванне асобы школьнікаў, развіццё творчых здольнасцей, псіхалагічнае разняволенне дзяцей сродкамі тэатральнай дзейнасці, заснаваных на традыцыях і культуры праваслаўя.

Задачы:знаёмства дзяцей з асноўнымі маральнымі правіламі, па якіх павінен жыць кожны чалавек: быць тым, хто любіць, добрым, адданым, сумленным; з галоўнымі святамі Праваслаўнай Царквы, іх гісторыяй, традыцыямі;

  • далучэнне да культурнага і гістарычнага мінулага свайго народа, яго нацыянальных традыцый і Праваслаўя;
  • арганізацыя педагагічнага даследаванне па выяўленні формаў, метадаў, прыёмаў, сродкаў школьнай тэатральнай педагогікі, скіраваных на развіццё творчых здольнасцяў;
  • забеспячэнне магчымасці самарэалізацыі кожнаму ўдзельніку праекта праз арганізацыю вучэбна-пазнавальнай, даследчай, праектнай, тэатралізаванай дзейнасці;
  • абагульненне вынікаў педагагічнага даследавання, падрыхтоўка метадычных рэкамендацый, прэзентацыя вопыту работы;
  • развіццё зацікаўленасці вучняў і іх бацькоў работай па рэалізацыі педагагічнага праекта;
  • распрацоўка дыягностыкі асобаснага росту вучняў;
  • аналіз і абагульненне атрыманых вынікаў, суаднясенне іх з пастаўленымі мэтамі і задачамі праекта.
  • знаёмства з літаратурай і вопытам работы іншых устаноў адукацыі па арганізацыі тэатральнай дзейнасці на аснове праваслаўнай культуры.

 

Тэрміны рэалізацыі: 2020 – 2023 гг.

Этапы работы над рэалізацыяй педагагічнага праекта

  1. Інфармацыйна-прагнастычны (верасень – кастрычнік 2020 г.) Знаёмства вучняў і настаўнікаў з тэмай праекта; арганізацыйна-тлумачальная работа з настаўнікамі, вучнямі і іх бацькамі аб асаблівасцях функцыянавання школы ў рэжыме педагагічнага праекта; правядзенне дыягнастычных зрэзаў; сумеснае вызначэнне з вучнямі спосабаў дасягнення мэты, планаванне; забеспячэнне матывацыйнай дзейнасці вучняў.
  2. Практычны(2020 – 2023 гг.)

 Арганізацыя работы па выкананні ўсіх планаў праектнай дзейнасці; падрыхтоўка і правядзенне тэатральных пастановак; рэстаўрацыя каляндарна-абрадавых праваслаўных свят; дыягностыка вынікаў праектнай дзейнасці; выхадны кантроль выхаванасці вучняў, узроўню кампетэнтнасці і задаволенасці ўдзельнікаў праектнай дзейнасці.

  1. Падагульняючы(2023г.)

Сістэматызацыя і афармленне вынікаў работы над рэалізацыяй праекта; прэзентацыя вопыту і вынікаў праектнай дзейнасці ў школе; ацэнка работы; апісанне вопыту работы  і падрыхтоўка метадычных матэрыялаў па выніках праектнай дзейнасці; састаўленне планаў педагагічнага праекта на наступны перыяд у адпаведнасці з мэтамі і задачамі развіцця школы.

Крытэрыіацэньваннявынікаўпраекта:

  • актуальнасцьвыбарутэмыпастаноўкі, арыгінальнасцьтворчайзадумы, пастаноўка выступлення;
  • колькасны ахоп школьнікаў, педагогаў рознымі відамі творчай дзейнасці ў праекце і пастаноўцы;
  • уцягнутасць вучняў у розныя віды дзеячнасці ў рамках рэалізацыі праекта, падрыхтоўкі да пастаноўкі, удзел бацькоў навучэнцаў;
  • самастойнасць падрыхтоўківучнямі дэкарацый да пастановак, грыму, выраб касцюмаў, гукавое суправаджэнне тэатральнай пастаноўкі;
  • выкарыстанне сучасных інфармацыйна-камунікатыўных тэхналогій у падрыхтоўцы пастаноўкі;
  • вывучэнне грамадскага меркавання аб дзейнасці педагагічнага праекта.

Крытэрыі і паказчыкі эфектыўнасці рэалізацыі

педагагічнага праекта

п/п

Крытэрыі эфектыўнасці

Паказчыкі

Метады і методыка вывучэння

   1.

Асобаснае развіццё вучняў

Развіццё матывацыі вучняў і ўзроўню іх выхаванасці.

Развіццё мыслення, эмацыйна-валявой сферы, самаацэнкі, самакантролю, самаразвіцця, праектнай дзейнасці.

Анкетаваанне, назіранні, субяседванні.

  2.

Патрыятызм і грамадзянскасць

Пачуццё любові і гонару за сваю Радзіму, падрыхтаванасць да яе абароны. Удзел у сацыяльна значымых праектах.

Псіхолага-педагагічны аналіз ідэйнай накіраванасці асобы.. Аналіз удзелу ў мерапрыемствах ідэйна-выхаваўчай накіраванасці. Анкетаванне, назіранні, гутаркі. Аналіз маніторынгу выхаванасці

   3.

Калектывізм

Удзел у справах калектыву. Усведамленне таварыскага абавязку. Здольнасць працаваць на карысць грамадства, калектыву, іншых людзей

Методыкі дыягностыкі сфарміраванасці калектыву, сацыяметрыя, анкеты (“Нашы адносіны” і інш.). Назіранні.

  4.

Працавітасць

Добрасумленныя адносіны да вучобы, працы, абавязкаў. Здольнасць да самараз-віцця і самарэалізацыі

Назіранні, анкеты для выяўлення гатоўнасці вучняў да выбару прафесіі, аналіз удзелу ў творчай і працоўнай дзейнасці

  5.

Духоўнасць

Гуманныя адносіны да навакольнага свету. Адносіны да беларускай культуры. Уменне бачыць і цаніць прыгожае, мастацтва

Назіранні, кваліметрычныя методыкі, інтэрв’ю і самаінтэрв’ю, тэсты, методыкі вывучэння матываў удзелу ў дзейнасці

 

Прагназуемыя вынікі

Забеспячэнне эмацыйнага стану дзіцяці і стварэнне ўнутраных прадумоў для далейшага развіцця асобы; развіццё цікавасці да гісторыі праваслаўя, праваслаўным традыцыям і культуры сваёй Радзімы, любові да роднага краю; фарміраванне пачуцця нацыянальнай годнасці; развіццё сацыяльных кампетэнцый у калектыве і ў зносінах адзін з адным; удасканаленне здольнасцей падлеткаў падтрымліваць мэтанакіраванасць у развіцці індывідуальнасці, творчага самавызначэння, развіццё педагагічнага вопыту праектавання, метадалагічнай кампетэнтнасці, павышэнне ўзроўню прафесіяналізму.

Прамежкавыя і выніковыя прадукты праектнай дзейнасці

  • Сцэнарыі тэатральных пастановак.
  • Дыягнастычныя матэрыялы.
  • Зборнікі творчых работ вучняў.
  • Электронныя выданні для выкарыстання ў адукацыйным працэсе.
  • Мультымедыйныя прэзентацыі.
  • Спіс выданняў і публікацый з вопыту работы ўдзельнікаў рэалізацыі праекта.

Склад удзельнікаў рэалізацыі праекта

Крукоўская Наталля Канстанцінаўна – настаўнік беларускай мовы і літаратуры; Сушкевіч Інеса Мікалаеўна –педагог-псіхолаг, бацькі і вучні 1 – 11 класаў.

Рэсурснае забеспячэнне педагагичнага праекта

Метадалагічнае – педагагічны праект «Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці».

Навукова-інфармацыйнае – навуковае кіраўніцтва і кансультаванне. Аналіз і навуковая экспертыза.

Кадравае – настаўнік беларускай мовы і літаратуры, педагог-псіхолаг, педагог-арганізатар.

Кіраўніцкае – нарматыўныя дакументы, праграмнае забеспячэнне педагагічнага праекта.

Арганізацыйна-метадычнае – дыдактычнае забеспячэнне семінарскіх заняткаў, педсаветаў і інш. Дыягнастычнае забеспячэнне працэсу рэалізацыі праекта.

Матэрыяльна-тэхнічнае – матэрыяльная база школы: кабінет  беларускай мовы, этнаграфічны куток, камп’ютарны кабінет, мультыборд,мультымедыйная ўстаноўка, лічбавы фотаапарат.

Праграма рэалізацыі педагагічнага праекта

«Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці»на 2020/2023 гг.

Мэта:засвоіць і рэалізаваць у практыку работы ўстановы адукацыі педагагічны праект “Духоўна-маральнае выхаванне вучняў сродкамі тэатральна-творчай дзейнасці”.

Задачы: вывучэнне навукова-метадычнай літаратуры па дадзенаму пытанню, правядзенне кансультатыўнай работы сярод бацькоў і вучняў, арганізацыя практычнай работы па рэалізацыі праекта, распрацоўка і правядзенне школьнай дыягностыкі, далучэнне бацькоў і грамадскасці да работы па рэалізацыі мерапрыемстваў праекта, абагульненне вопыту работы школы па развіцці творчых здольнасцей вучняў.

Праграма рэалізацыі праекта складаецца з 2 раздзелаў:

І раздзел.Рэстаўрацыя праваслаўных свят і абрадаў”

№ п/п

Мерапрыемствы, якія праводзяцца

Дата

Адказныя

1

Пакровы

2020

Настаўнік беларускай мовы

2

«Каляды»

штогод

Настаўнік беларускай мовы

3

«Масленіца»

штогод

Настаўнік беларускай мовы

4

«Вербніца»

штогод

Настаўнік беларускай мовы

5

«Вялікдзень»

штогод

Настаўнік беларускай мовы

6

“Сёмуха”

штогод

Настаўнік беларускай мовы

 

ІІ раздзел. «Тэатралізаваныя пастаноўкі »

№ п/п

Мерапрыемствы, якія праводзяцца

Дата

Адказныя

1

Падарожжа ў краіну славянскай азбукі

2020

Настаўнік беларускай мовы

2

Прыйшлі Пакровы…

штогод

Настаўнік беларускай мовы

3

Навагоднія тэатралізаваныя пастаноўкі

штогод

Настаўнік беларускай мовы

4

Зачараваны прынц (Калядная казка)

2021

Настаўнік беларускай мовы

5

Пасхальны Калабок

(тэатральная пастаноўка)

2022 год

Настаўнік беларускай мовы

6

Святы Мікалай (тэатральная пастаноўка)

2023 год

Настаўнік беларускай мовы

7

Страчаная радасць

(тэатральная пастаноўка)

2021

Настаўнік беларускай мовы

8

Шчаслівы прынц

(тэатральная пастаноўка)

2022

Настаўнік беларускай мовы

9

Святар і мядзведзь

(п’еса ў вершах)

2021

Настаўнік беларускай мовы

10

Кашуля для Хрыста

(тэатральная пастаноўка)

2022

Настаўнік беларускай мовы

11

Аповед пра дрэвы

(тэатральная пастаноўка)

2023

Настаўнік беларускай мовы

12

Сонечны каравай

(тэатральная пастаноўка)

2021

Настаўнік беларускай мовы

13

Гусі – лебедзі

(казка – спектакль)

2022

Настаўнік беларускай мовы

14

Нябесная заступніца (п’еса)

2023

Настаўнік беларускай мовы

15

Цвецік – сяміцвецік

( пастаноўка па п’есе

Б. Вайнера)

2021

Настаўнік беларускай мовы

16

Дзе нараджаецца Хрыстос?

(тэатральная пастаноўка)

2022

Настаўнік беларускай мовы

17

Шчалкунчык. Перазагрузка

(тэатральная пастаноўка)

2023

Настаўнік беларускай мовы

 

 

 

 

 

 

Каляндарна-тэматычны план работы

па рэалізацыі педагагічнага праекта  на 2020/2021 навучальны год

№ п/п

 

Змест мерапрыемстваў

 

Тэрміны

Форма афармлення вынікаў

 

Адказныя

1

Падарожжа ў краіну славянскай азбукі

верасень

сцэнарый

 

Настаўнік беларускай мовы

2

Пакроўскі кірмаш

кастрычнік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

3

Навагодняя тэатралізаваная пастаноўка

снежань

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

4

Зачараваны прынц (Калядная казка)

студзень

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

5

Цвецік – сяміцвецік

( пастаноўка па п’есе

Б. Вайнера)

люты

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

6

«Масленіца»

сакавік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

7

«Вялікдзень»

красавік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

8

Страчаная радасць

(тэатральная пастаноўка)

май

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

 

свернуть

Театрализованное мероприятие "Красна Вербница”

25.04.2021

24 апреля в музейной комнате прошло театрализованное мероприятие "Красна Вербница”. О народных традициях церковного праздника рассказали школьникам участники творческого проекта. В своей постановке ребята обратились к православным традициям жителей агрогородка, вспомнили обряды и традиции своих предков. 

«Не я секу — верба сечет, здоровье дает!», — так говорили верующие, когда возвращались из церкви и освященными веточками вербы легонько «секли» своих родных и близких, желая им здоровья и долголетия. Существовал и такой обычай: если недалеко от дома росла верба, ее украшали ленточками, и, повязывая, пели песни-просьбы о даровании здоровья, а девушки на выданье могли загадать желание — выйти поскорее замуж.

Праздник получился очень познавательным и завершился традиционным чаем с куличом.

свернуть

Рождественский спектакль "Три ржаных колоска"

31.01.2021

В субботний день 30 января в рамках проекта "Духовно-моральное воспитание учащихся средствами театрально-творческой деятельности" учениками 5 класса подготовлен и показан рождественский спектакль "Три ржаных колоска". Своей сказкой ребята ещё раз напомнили, что люди должны обладать открытым сердцем,  светлыми промыслами и конечно же помогать братьям нашим меньшим и тогда Рождественское волшебство придёт в каждый дом.

свернуть

А заранкі тут ціхія (тэатралізаваная пастаноўка па творы Б.Васільева)

10.03.2020

А заранкі тут ціхія

( тэатралізаваная пастаноўка па творы Б.Васільева)

Дзеючыя асобы: Старшына Фядот Яўграфавіч Васкоў, Рыта Асяніна, Жэня Камелькова, Галя Чацвяртак, Соня Гурвіч, Ліза Брычкіна, Гаспадыня.

I дзея

На сцэне з'яўляецца Васкоў, сядзіць на пяньку, слухае радыё.

Голас па радыё: ад Савецкага Інфармбюро. Да 10 мая 1942 года на франтах склаліся такія абставіны. На захадзе ідуць пазіцыйныя баі. На ўсходзе нямецкая авіяцыя бамбіць Беламорканал і Мурманскую дарогу, пераадольваючы адчайнае супраціўленне савецкіх войскаў. На паўночным фронце ідуць жорсткія баі за марскія шляхі. Ленінград у блакадзе.

Васкоў: Так, вайна.... А тут-курорт. І заранкі тут ціхія-ціхія. Эх, папаўненне б вартае, непітушчае, ды ў бой! Маёр абяцаў, а салдат усё няма. Два аддзяленні-гэта ж амаль што 20 непітушчых. Фронт прагледзець – і тое сумняваюся, дзе знайсці столькі.

Гаспадыня: (са злосцю) зянітчыкі прыбылі!

Васкоў: Дзякуй Богу!

Гаспадыня: Пачакайце радавацца.

Васкоў: радавацца пасля вайны будзем.

Выходзяць дзяўчаты, чаканяць крок.

 

Асяніна: Таварыш старшына, першае і другое аддзяленне 3 ўзвода 5 роты асобнага зянітна-кулямётнага батальёна прыбылі ў ваша распараджэнне для аховы аб'екта.

Васкоў: Вольна.Та-а-ак! Знайшлі, значыць, непітушчых!

Дзяўчаты ажыўлена замітусіліся паміж сабой.

Васкоў: Размовы! Значыць, так. З размяшчэння без майго дазволу ні нагой. Не разводзіць вечныя пасцірушкі!... Дэмаскіруе!

Камелькова: А ёсць загад…

Васкоў: Які загад?

Камелькова: Адпаведны. Вайскоўцам жаночага полу дазваляецца сушыць бялізну на ўсіх франтах.

Усе смяюцца, старшына спахмурнеў.

Васкоў: Разысціся! (Дзяўчаты разыходзяцца. Услед.) Ваякі! Да такіх пападзіся на зубок-хіхікаць будуць да восені. Спакойна служыў.... Амаль да сёння спакойна! А цяпер? (сыходзіць)

 

II дзея

 

Шчэбет птушак. Вяртаецца Асяніна. Рыта ідзе басанож: боты разгойдваюцца за спінай. Убачыла немцаў-схавалася за дрэва, замерла. Немцы прайшлі міма. Рыта пачакала трохі і пабегла дакладваць старшыні.

Рыта: Таварыш старшына! Таварыш старшына! (Васков выходзіць сонны) Немцы ў лесе.

Васкоў: Строіцца!

Дзяўчыты выбягаюць апранутыя не па форме , з бігудзямі на галаве, без рамяня і інш.

Васкоў: Немцы ў лесе. Убачылі іх сёння. Трэба лавіць, пакуль далёка не сышлі. Ідзём на возера, кароткім шляхам, праз лес! Апярэдзіць павінны немцаў, сустрэцца, даць бой, перашкодзіць ім! Задумалі, здаецца, падарваць Кіраўскую чыгунку! Асяніна пойдзе старэйшай.

Асяніна: Ёсць, таварыш старшына!

Васкоў:(моршчыцца) Ваякі! Немцаў ідзём лавіць, а не рыбу! Дык каб страляць умелі.... Ці што.

Дзяўчаты:(хорам) Усё ўмеем!

Васкоў: Дык, вось яшчэ! Можа і нямецкі хто ведае?

Гурвіч: Я ведаю!

Васкоў: Што – я? Што такое-я? Дакладваць трэба па форме!

Гурвіч: Я ведаю, таварыш старшына.

Васкоў: Ох-ох-ох! Як па іхняму "рукі ўверх"?

Гурвіч: "Хэндэ Хох!»

Васкоў: Дакладна! Ну, давай, Гурвіч. Ідзем на двое сутак, так трэба лічыць. Разысціся!

(Дзяўчаты разыходзяцца.)

Васкоў: (кажа ўслед дзяўчатам) Эх, дзяўчаты, няшчасны вы народ! Мужыкам вайна гэтая - як зайцу курыва, а ўжо вам- дык.... (адыходзіць)

 

III дзея

 

На сцэну выходзяць дзяўчаты і старшына Васкоў. Дзяўчаты размяшчаюцца на прывал. Васкоў падыходзіць да кожнай з іх і дае ўказанне.

Васкоў: Каб агонь быў без дыму. Заўважу дым, вылью ў агонь усё варыва ў той жа момант. Зразумела кажу?

Ліза Брычкіна: Ясна.

Васкоў: Не, не ясна, таварыш баец. А ясна будзе тады, калі ў мяне сякеру папросіш ды падручных сваіх пашлеш сухастою насекчы. І накажы ім, каб той секлі, які яшчэ без моху стаіць. Каб звонкі быў. Тады дыму не будзе, а будзе адзін жар.

Дзяўчаты збіраюцца да вогнішча. Ліза здымае з вогнішча кацёл, раскладвае кашу. Ядуць парамі з аднаго кацялка. Гурвіч есць з Васковым. Яна не есць, толькі стукае лыжкай па кацялку.

Васкоў: Дарэмна грукаеш, таварыш перакладчык. Я табе, разумееш, не дзіця, і няма чаго падкладаць кавалачкі. Наварочвай, як байцу пакладзена.

Гурвіч: Я наварочваю.

Васкоў: Бачу! Кволая, як вясновы грак.

Гурвіч: У мяне канстытуцыя такая!

Васкоў: Канстытуцыя? Вунь у Брычкінай такая ж канстытуцыя, як ва ўсіх, а ў целе. Ёсць на што паглядзець.(Рыта Асяніна спявае “Армейскі вальс”)

 

Пасля абеду.

Васкоў: Слухай баявы загад! (дзяўчаты пастроіліся) ворага трэба сустракаць на асноўнай пазіцыі і, не адкрываючы агню, загадаць яму здацца. У выпадку супраціўлення забіць аднаго, а другога ўсё ж такі ўзяць жывым. Баявыя дзеянні пачынаць толькі па маёй камандзе. Сваім намеснікам прызначаю малодшага сяржанта Асяніну.

Асяніна: Ёсць!

Васкоў: На запасной пазіцыі пакінуць усю маёмасць пад аховай байца Чацвяртак.

Чацвяртак: А чаму гэта мяне ў запасныя?

Васкоў: Незразумелае пытанне, таварыш баец. Загадана вам, вось і выконвайце.

Асяніна: Ты, Галка, наш рэзерв.

Камелькова: Пытанняў няма, усё ясненька.

Васкоў: А ясненька, так прашу прайсці на пазіцыю.

Дзяўчаты разыходзяцца па сваіх месцах.

Васкоў: Каб ніхто не зварухнуўся. Першым я з ім гаварыць буду.

Гурвіч: Па-нямецку?

Васкоў: Па-руску! А вы пераведзяце, калі не зразумеюць.

Усе маўчаць.

Васкоў: Калі вы і ў баі так высоўвацца будзеце, то санбата паблізу няма. І мамань таксама. Ляжаць, пакуль  "Агонь" не скамандую, не пагляджу, што жаночы род. Усё. Скончаны інструктаж.

Васкоў глядзіць ў той бок, дзе знаходзіцца Ліза, хутка падыходзіць да яе.

Васкоў: Немцы?

Ліза: Дзе?

Васкоў: Фу, лясун.… Здалося.

Васкоў падыходзіць да Гурвіч. Яна чытае вершы.

Гурвіч: Мы-дзеці страшных гадоў, краіна.

Забыцца не ў сілах нічога…

Васкоў: Каму чытаеш – а?

Гурвіч: Нікому, сабе.

Васкоў: А што ж у голас?

Гурвіч: Дык вершы ж....

Васкоў: А-а-а.... Ты вось што: на камянях - то не сядзі. Яны стынуць хутка, пачнуць з цябе цяпло цягнуць, а ты і не заўважыш. Ты шынельку падсцілай.

Гурвіч: Добра, таварыш старшына. Дзякуй.

Васкоў: А ў голас усё – такі не чытай. Да вечара паветра сырое тут, шчыльнае, А заранкі тут ціхія, таму чуваць аж за пяць кіламетраў. І пазірай, баец Гурвіч.

Васкоў падыходзіць да Чацвяртак.

Васкоў: Ты чаго скурчылася, таварыш, баец?

Чацвяртак: Холадна.

Васкоў: Лоб дай. (Абмацвае лоб) Жар у цябе, таварыш баец. Чуеш?

Чацвяртак: Ой, матуля!...

Васкоў: Няма мамы. Вайна ёсць, немцы ёсць, я ёсць, старшына. А мамы няма. Мамы будуць у тых, хто перажыве вайну. Ясна, кажу?

Васкоў накідвае на плечы Чацвяртак шынель.

Васкоў: Адпачывай, таварыш баец.

Васкоў зноў падыходзіць да Рыты.

Рыта: Можа, дарма сядзім?

Васкоў: Можа і дарма. Аднак, не думаю. Калі ты фрыцаў тых з пянькамі не зблытала, вядома.

Рыта: Вы б паспалі пакуль, таварыш старшына.

Васкоў: пачакай ты са сном. Будзе мне, ці разумееш, вечны сон, калі фрыцаў праваронім. Т-с-с... цішэй! (прыслухоўваецца) Чуеш?

Рыта: Што?

Васкоў: Сарокі шубуршаць. Значыць, ідзе хтосьці, турбуе іх. Няйначай-госці. Падымай байцоў.хутка! Але ціхаа, каб ні-ні!

 

Падбягаюць, прыгнуўшыся, дзяўчаты. Усе пачынаюць пільна ўзірацца ўдалячынь.

Гурвіч: Тры ... пяць ... восем ... дзесяць ... дванаццаць ... шаснаццаць, таварыш старшына.

Васкоў: Бачу. Давай абыходзь, Гурвіч. Асяніна, адводзь байцоў на запасную пазіцыю. Ясна, я кажу?

Дзяўчаты: Ясна, таварыш старшына.

Усе разыходзяца.Чуюцца стрэлы. Гукі бою.

 

 

IV дзея

Васков і дзяўчаты стаяць абняўшыся ззаду авансцэны.

 

Ліза (выходзіць на авансцэну): Я ляцела праз лес як на крылах.

"Пасля праспяваем з табой, Лізавета! - сказаў старшына. - Вось выканаем баявы загад і праспяваем..»

Я думала пра яго словы і ўсміхалася, праскочыла праз прыкметную хвою , а калі ў балота трапіла, вярнуцца ўжо не змагла…

Вядучы: Вялізная бурая бурбалка ўздыбілася перад ёй. Гэта было так нечакана, так хутка і так блізка ад яе, што Ліза рванулася ўбок.

Ліза: Над дрэвамі павольна ўсплыло сонца, прамяні ўпалі на балота, і я ў апошні раз убачыла яго святло - цёплае, нясцерпна яркае, як абяцанне заўтрашняга дня.

Вядучы: І да апошняга імгнення Ліза верыла, што гэта заўтра будзе і для яе…

Ліза: Прабачце!

Гурвіч падыходзіць да Брычкінай.

Гурвіч6 Прабачце і мяне, Фядот Яўграфавіч. Не данесла я, забыты вамі капшук, а так хацела! Бо бегала ўжо па гэтай сцежцы! А ўсё так нечакана адбылося!

Я і не зразумела, чаму так балюча рванулася сэрца. Толькі крыкнула. Прабачце!

Васкоў: Ты таму крыкнуць паспела, што ўдар у яго на мужыка быў пастаўлены. Не дайшоў ён да сэрца з першага разу: грудзі перашкодзілі…

Асяніна: Выдатніца была. Круглая выдатніца і ў школе, і ва ўніверсітэце.

Васкоў: Ды не гэта галоўнае! А галоўнае,  што магла Соня нараджаць дзетак, а тыя б – унукаў і праўнукаў, а цяпер не будзе гэтай нітачкі. Перарэзалі яе нажом!

Да іх падыходзіць Чацвяртак.

Чацвяртак: І мяне прабачце, таварыш старшына. Баязліўка я. Правільна мяне ў дзетдоме дражнілі. Карысці ад мяне на чацвяртак! Калі бой пачаўся, ад жаху не змагла ні разу стрэліць. Схавалася. Ляжала за каменем і нават вушы заціснула рукамі, а вінтоўка ўбаку валялася. А потым не вытрымала і пабегла…

(аўтаматная чарга)

А потым з разлёту ўткнулася тварам у зямлю.

Вось і ўсё маё маленькае жыццё!..

Васкоў: Значыць трое нас засталося!

Асяніна: Двое.  (Падыходзіць да дзяўчат)

Васкоў: Чым?

Асяніна: Граната. Адна просьба, Фядот Яўграфавіч, сын у мяне. Маленькі зусім. Паклапаціцеся аб ім. У яго больш нікога няма.

Васкоў: Не хвалюйся, Рыта. Усё зраблю.

Асяніна: І яшчэ: схавай мяне пад ельнікам, закідай веткамі і ідзі.

Вядучы: Па тым часе яшчэ стралялі, але неўзабаве ўсё раптам заціхла, і Рыта заплакала.

Асяніна: Я зразумела, што Жэнькі больш няма.

Васкоў: Жэнька!!!

Камелькова падыходзіць да дзяўчат.

Камелькова: Я заўсёды верыла ў сябе. І цяпер, адводзячы немцаў ад Рыты, ні на імгненне не сумнявалася, што ўсё скончыцца добра.

І нават калі першая куля ўдарыла ў бок, я проста здзівілася. Бо так па-дурному, так недарэчна і непраўдападобна было паміраць у 19 гадоў.

Вядучы: Яна страляла. пакуль былі патроны. Страляла лежачы, і ўжо не спрабуючы ўцякаць. І немцы дабілі яе ва ўпор, а потым яшчэ доўга глядзелі на яе ганарлівы прыгожы твар…

V дзея

Усе стаяць на авансцэне. Глядзяць прама перад сабой. Васкоў - у залу.

Васкоў: Не яны перамаглі нас, разумееце! Я яшчэ жывы, мяне яшчэ паваліць трэба!..

Асяніна: Не, не крыку яны спалохаліся, не гранаты, якой размахваў старшына.

Камелькова: Проста падумаць не маглі, у думках сваіх уявіць нават, што адзін ён, на шмат кіламетраў адзін-адзінюткі.

Чацвяртак: Не змяшчалася гэта ў фашысцкіх  мазгах. І таму на падлогу ляглі, мордамі ўніз, як загадаў. Усе ляглі!

Гурвіч: І павязалі адзін аднаго рамянямі, акуратна павязалі, а апошняга Фядот Яўвграфавіч асабіста звязаў і заплакаў.

Брычкіна: Слёзы цяклі па яго брудным, няголеным твары, а ён смяяўся праз гэтыя слёзы і крычаў:

Васкоў: Што, ўзялі?.. Узяць. Так?.. Пяць дзяўчат, пяць дзяўчынак было ўсяго, усяго пяцёра!.. А не прайшлі вы, нікуды не прыйшлі!

Вядучы: І такое пачуццё ў яго было, нібы менавіта за яго спінай уся краіна сышлася, нібы менавіта ён, Фядот Яўграфавіч Васкоў, быў цяпер яе апошнім сынам і абаронцам... А заранкі тут ціхія…

(Песня “А заранкі тут ціхія”)

 

свернуть

А мы Масленку чакалі

29.02.2020

А мы Масленку чакалі

         Сцэна па-святочнаму ўпрыгожана: на сцэне стаіць стол, абрусам. На стале абрадавыя стравы "Масленіцы" (бліны, сыр, масла, тварог, варэнікі). Гучыць матыў беларускай народнай пecнi "А я бачу, бачу". На сцэну, прытанцоўваючы, выходзіць вядучая.

Вядучая. А ў нас сёння Масленіца!

 Прыляцела ластавіца!

Села-пала на калу,

Кідала масла па каму.

А мы Масленку чакалі

— Усю нядзельку выглядалі.

А мы думалі Масленка сем нядзеляк,

Ажно Масленка сем дзянёчкаў!

Вось i дачакаліся мы з вамі вясёлай Масленкі, з блінамі, маслам, варэнікамі. Адзначалі Масленку звычайна сем дзянёчкаў. Першы дзень Масленкі называлі "Сустрэчай", цi "Стрэчанне". У гэты дзень Масленку сустракам i велічалі. Давайце i мы з вамі павітаем нашу Масленіцу. А павітаем мы яе вясёлымі прыказкамі i прымаўкамі. Цi згодны вы? (Глядач адказвае.)

Вядучая. Так, я буду называць першую частку прыказкі, а вы — другую:

1.Масленіца -палізуха: сыр i масла палрізала. (за адказ уручаецца жэтон "Сонейка ".)

2.Масленка з блінамі, а пост з грыбамі.

3.Будзе Масленка, будзе ля пупа красненька.

4.Масленка-палізуха працягніся хоць да духу.

5.Масленка-белавутка казала вясна буду ды не хутка.

6.А мы Масленку чакалі — усе аладкі выпякалі.

Вось i пaвiтaлi мы з вамм вясёлую нашу Масленіцу. А цяпер, хто атрымаў ад мяне "Сонейка", я запрашаю падысці да мяне (гучыць мелодыя песні "А я бачыў, бачыў", удзельнікі падыходзяць да вядучай. ) Вядучая. Я папрашу вас утварыць дзве каманды па тры чалавекі ў кожнай. Адна каманда, станьце ад мяне з правага боку, другая — з левага (удзельнікі ўтвараюць дзве каманды).

Вядучая. Другі дзень Масленіцы называўся "Зайгрышы", цi "Загвіны". У гэты дзень з гор каталіся, каб доўгі лен рос. Вось і мы вызначым, у якіх гаспадароў лен вырасце лепшы ў гэтым годзе. Кожная каманда павінна будзе заплесці касу з ільну. Тая каманда, якая хутчэй i прыгажэй запляце касу, i будзе пераможцай. Бярыце кожны па адной частцы i па маёй камандзе на лік "тры" пачынаем плесці касу. Я думаю, што вы, даражэнькія мае гледачы, дапаможаце мне палічыць. Так, усе разам: "Раз, два, тры". (Гучыць мелодыя песні "А я бачыў, бачыў ", ідзе гульня.)

Вядучая. Давайце ж паглядзім, якая каманда ў нас перамагла, хто прыгажэйшую касу заплёў. А вызначым пераможцаў па вашых апладысментах. Апладысменты гэтай касе (гучаць аплодысменты). Цяпер гэтай (апладысменты гледачоў).

 Вядучая. Нешта я нічога не зразумела. Зараз я гэтыя косы да сябе i прычаплю, адразу будзе бачна, якая каса лепшая (вядучая прычэплівае косы, бярэ адну касу).

Вядучая. Так, апладысменты гэтай касе (гучаць апладысменты), цяпер гэтай (апладысменты).

Вядучая. Па вашых апладысментах зразумела, што пераможцам стала вось гэта каманда. Яны заплялі лепшую касу. Значыць, у гэтым годзе ў вас вырасце доўгі, прыгожы лён i ўвогуле вы дачакаецеся добрага ўраджаю. (Звяртаецца вядучая да другой команды.) А вы не бядуйце, мае даражэнькія, а частуйцеся мaiмi масленічнымі блінамі. (Гучыць музыка, удзельнікаў частуюць блінамі, і яны займаюць сваё месца ў зале.)

Вядучая. Бліны — галоўны пачастунак на Масленіцу, таму што яны вельмі падобныя да сонца, якому людзі вельмі рады пасля доўгай зімы. У сераду на Масленіцу цешчы пяклі бліны i чакалі да сябе ў госці зяцёў, каб пачаставаць ix cвaiмi смачнымі блінамі (выносяць горку бліноў). Той, хто адкажа, колькі бліноў у мяне ў гэтай горцы, будзе лічыцца самай лепшай цешчай, цi самым лепшым зяцем (бліноў 7, так як 7 дзён у Масленіцы;) калі пераможцай стала жанчына, жадаю табе заўсёды свайго зяця такой горкай бліноў сустракаці, калі  мужчына - а табе жадаю цешчу кахаць i часцей у яе ў гасцях бываць. (Пад музыку пераможцу ўручаюцца бліны.)

Вядучая. Вось i надышоў чацвёрты дзень Масленіцы. Гэты дзень называйся "Дзень святого Уласа". Лічылася, што ў гэты дзень павінен праспяваць першы раз жаваранак. У гэты дзень ушаноўвалі маладых, якія пажаніліся ў гэтым годзе. А яшчэ ў гэты дзень хадзілі ў лазню. А пакольі ў лазню больш любяць мужчыны хадзіць, то мае загадкі менавіта для мужчын.

 1) Повен падпечак чырвоных яечак. (Жар, вуголле)

2)Зелена зялёнка, звязана галоўка. (Венік)

Вядучая. Як я ўжо казала, у чацвер на Масленіцу хадзлі ў лазню. А якая ж лазня без веніка! Ці так? Вось i зараз вы павінны будзеце венік звязаць. Хто хутчэй звяжа венік, той i будзе лічыцца пераможцам. (Гучыць мелодыя пecнi "А я бачыў, бачыў ". Ідзе гульня.)

Вядучая. Пераможца ў нас вось гэты ўдзельнік, вось табе за гэта пачастунак (уручаецца пачастунак, ён садзіцца ў зал.)

Вядучая. А ты пакуль што, хлопец, застанься. На Масленіцу быў такі звычай "Калодкі вешаць". Вешалі звычайна калодкі тым хлопцам, якія яшчэ не ажаніліся. А мы табе калодку вешаем за тое, што ў нашай гульні прайграў. (На ўдзельніка вешаюць калодку.)

Вядучая. А калі ты ад яе пазбавіцца хочаш, то адкупляйся ці грашыма, ці пачастункамі, а калі няма, тады няхай нашы гледачы скажуць што табе рабіць, якое задание выканаць (удзельнік выконвае прапанаванае жаданне гледачоў).

Вядучая. Ну, малайчына. Цяпер, я думаю, з цябе можна калодку зняць (пад апладысменты гледачоў удзельніку здымаюць калодку i ypучаюць пачастунак).

 Вядучая. А цяпер я хачу зноў загадкі загадаць i зноў толькі хлопцам. Слухайце i адгадвайце:

  1. Матка таўстуха, бацька краснуха, а сын Фядос пайшоў да нябес. (Печ).

 2.Мой брат Кандрат як устане, дык да неба дастане. (Дым)

Вядучая. Прыйшоў пяты дзень Масленіцы, які называўся "Цeшчыны вячэркі". У гэты дзень зяці cвaix любімых цешчаў у госці запрашалі. Ну а калі цешчу запрасілі, трэба ж яе нечым частаваці. А чым частаваць на Масленіцу, як не блінамі? Вось i вы зараз будзеце тут для сваіх цешчаў бліны пячы (хлопцам уручаюцца патэльні). Вы павінны будзеце пacтaвiць патэльню на пліту, але спачатку мы вам вочкі завяжам. (У залу.) А вы, паважаныя мае, не проста глядзіце, а падказвайце хлопцам, куды icцi, улева ці ўправа (хлопцам завязваюць вочы, раскручваюць, гучыць музыка, ідзе гульня).

Вядучая. Малайцы, хлопцы, але вось у чым справа, не любіць цешча бліноў, што на пліце пякліся, ей падавай бліны з печы, з пылу, жару. I вам патрэбна бліны ў печы напячы. Гэта значыць паставіц патэльню пад стул, у печ (удзельнікам зноў завязваюць вочы, раскручваюць, гучыць музыка, ідзе гульня).

Вядучая. Вось наш пераможца, добры зяць у цешчы будзе, вось табе пачастунак, частуйся, калі ласка, нашымі блінамі i сядай на месца (удзельнік гульні пад музыку праходзіць у залу).

 Вядучая. А ты, хлопец, пачакай, табе трэба сярод дзяўчат нашых прыгожых, што знаходзяцца ў нашай зале, выбраць сабе нявесту (гучыць музыка, хлопец выбірае сабе дзяўчыну з залы).

 Вядучая. Вось якая ў нас прыгожая пара атрымалася! Давайце гэту пapy пажэнім (дзяўчыне адзяваюць на галаву вянок). Вось у нас нявеста, а вось i жаніх, i мы пaпpociм вас, каб вы крышку для нас патанцавалі (гучыць полечка, хлопец з дзяўчынай танцуюць).

Вядучая. Дзякуй вам за полечку, так мы з вамі добра весяліліся, што дачакаліся шостага дня Масленіцы. У гэты дзень нявестка збірала да сябе ў гocцi ўсю мужаву радню. Вось i мы будзем збіраць усю радню да сябе. Ты, хлопец, выберы сабе  маці, а ты, дзяўчына, свёкра з зала і запрашайце ix сюда да нас на сцэну. (Гучыць музыка, удзельнікі падыходзяць да вядучай).

Вядучая. Зноў танцуем полечку. (Гучыць полечка, усе танцуюць.) Вядучая. А цяпер збірайце да сябе ўсю радню, дзядзечак, цётак, братоў, сватоў, запрашайце ўcix на вясёлую полечку.

Вядучая. Дзякуй вам, даражэнькія, за полечку. Так добра мы з вамі весяліліся, гулялі, што i да апошняга сёмага дня Масленіцы дабраліся, які называўся "Прабачальная бяседа". У гэты вечар усе родныя пpaciлі прабачэння адзін у аднаго. Звычайна казалі: "Прабач, кaлi саграшыў перад табой справай ці языком". А цяпер, паколькі ў нас тут сабралася ўся сямейка, i сваты, i браты, i кумы, прыйшла пара пpaciць прабачэння адзін у аднаго. Прасіце прабачэння адзін у аднаго і цалуйцеся. (Гучыць музыка, ідзе гульня).

Вядучая. Цяпер прыйшла пара i мне прасіць прабачэння: "Прабачце, мае даражэнькія, калі чым саграшыла перад вамі, справай ці языком. Можа, каго засудзіла, ці выбачаеце вы мяне? (Адказы ўдзельнікаў.) Дык тады і мяне цалуйце.

Вядучая. Дзякуй вам, даражэнькія, за спрыт, за весялосць вашу. У народзе кажуць: "Хто людзей весяліць, за таго ўвесь свет стаіць". Вось і мы з вамi сёння добра павесяліліся. (Уcix удзельнікаў частуюцъ бліна, яны праходзяць у глядзельную залу.)

Вядучая. А цяпер бывайце, праз год Масленку чакайце. 3 Масленкай вас, ды з вясёлаю. З вясной яснай. З долечкай шчаснай! (Вядучая кланяецца і выходзіць.)

,

 

свернуть

"Жыла-была Ёлачка" - п’еса-казка ў дзвюх дзеях па творы  Уладзіміра Мазго

20.12.2019

Жыла-была Ёлачка

 

П’еса-казка ў дзвюх дзеях па творы  Уладзіміра Мазго

 

 Дзейныя асобы: Ёлачкі: Вераніка; Лера; Алёнка; Кацька; Юлька.

Цацкі: Шарык, Гірлянда.

Лесавік.

Пянёк.

Дзед Мароз. Снягурка.

 

Д з е я   п е р ш а я

1.     З'яўляюцца два акцёры.

Першы акцёр. Добры дзень, хлопчыкі і дзяўчынкі!

Другі акцёр. І дарослым таксама - добры дзень!

РАЗАМ. Добры дзень усім вам, шаноўныя!

Першы акцёр. Здаецца, толькі нядаўна адзначалі мы Новы год, аднак ён, той Новы год, цяпер ужо стары, як яго мы называем, праляцеў неяк вокамгненна, непрыкметна...

Другі акцёр. Сапраўды, так імкліва праляцеў, што мы, здаецца, і азірнуцца не паспелі...

Першы акцёр. Вось-вось: азірнуцца...

Другі акцёр. А гэта зрабіць нам трэба. Абавязкова.

Першы акцёр. І менавіта сёння...

Другі акцёр. А чаму так зарупіла? Не скажаш вось мне і ўсім, хто сабраўся ў гэтай святочнай зале?

Першы акцёр. Скажу. Але аб усім – па парадку. Дамовіліся?

Другі акцёр. Дамовіліся, канешне.

Першы акцёр. Тут атрымліваецца, сябры мае, цэлая гісторыя – цікавая, захапляльная і павучальная...

Другі акцёр. Нават так?!

Першы акцёр. Нават так. Гісторыя пра Ёлачку... Вось давай з табой пацікавімся ў гледачоў: у каго з іх стаіць сёння дома святочная, прыбраная, нібы каралева, ёлачка?

Другі акцёр. Пацікавімся. З ахвотаю. Сябры, у каго ёсць дома ёлка? Падыміце рукі. Ого! (Да Першага акцёра.) Бачыў? Лес рук!

Першы акцёр. Вось пра яе, пра Ёлачку, і будзе мая гісторыя.

Другі акцёр. Што ж, тады – паслухаем.

Першы акцёр. Ці задумваліся мы наогул калі-небудзь, што бывае з той ёлачкай, якая радуе нас на навагодняе свята, потым? Як жыве яна? Што яе хвалюе, непакоіць? Шчаслівая яна ці не пасля таго, як пройдзе свята і наступяць звычайныя дні? І куды яны, ёлкі, наогул вяртаюцца пасля таго, як вакол іх перастануць вадзіць карагоды дзеці і дарослыя, а?

Другі акцёр. Гэта сапраўды цікава. А што ж станецца з ёй, з ёлачкай?

Першы акцёр. А зараз мы і даведаемся. Усяму свой час.

Другі акцёр. Хаця... Хаця я, здаецца, усё зразумеў... Я ўявіў тую ёлачку - і зразумеў. Хочаш, намалюю яе? Дзе аловак? Дзе чысты аркуш паперы? (Шукае паперу і аловак, але не паспявае гэта зрабіць.)

З'яўляецца Ёлачка Вераніка. У яе непрывабны выгляд: такі, калі іголкі пачынаюць абсыпацца.

Вераніка. Навошта мяне маляваць, калі я сама прыйшла?

Другі акцёр. Ты хто?

Вераніка. Я- Ёлачка Вераніка.

Першы акцёр (запярэчыў). Э не! Так справа не пойдзе! Табе яшчэ, Ёлачка

Вераніка, рана такой з’яўляцца... у такім выглядзе... Ты, мабыць, нас не чула, але мы тут дамовіліся расказаць гісторыю пра цябе... ну, і пра іншых ёлачак, тваіх сябровак, добрых і не надта, прызнаемся табе... Дамовіліся распавядаць па парадку. Па па-рад-ку!

Вераніка. Дык што мне цяпер рабіць?

Другі акцёр. Я здагадаўся: стаць ранейшай Ёлачкай... Зялёненькай, прыгожанькай, пушысценькай...

Першы акцёр. Такой, якою ты і была раней, - да свята і на свяце...

Вераніка. А ці змагу я так зрабіць?

Першы акцёр. У казцы ўсё можна.

Другі акцёр. Ды яшчэ тады, калі ўсе нашы гледачы просяць.

Першы акцёр. Так, дзеці? Дзеці падтрымліваюць.

Вераніка. Да пабачэння!.. Я хутка вярнуся!.. (Знікае.)

Другі акцёр. Бачым, бачым: вы ўсе таксама, як і мы, цікаўныя людзі. Тады- увага!.. Глядзім далей!.. Акцёры знікаюць. Харэаграфічная карцінка з удзелам ёлачак Алёнкі, Кацькі і Юлькі.

2. Зіма. Прыгожы лясны куток.

Вераніка (спявае): Новы год, Новы год!

Белы снег, як вата.

Каля Ёлкі карагод

Закружыла свята.

Скачуць заяц і ліса –

Добрыя суседзі.

Па палях і па лясах

Дзед Мароз прыедзе.

А гірлянды і шары

Ззяюць на галінках,

Бо прыйшла да дзетвары

Лепшая ялінка.

Паскараюць стрэлкі ход,

Нібы ў эстафеце,

Каб сустрэлі Новы год

Каля Ёлкі дзеці.

Хай і людзі, і звяры

Век жывуць у згодзе!

Хай жадаюць нам сябры

Шчасця ў новым годзе!..

Лера (з'явіўшыся). Зайздрошчу я табе, Ёлачка Вераніка...

Вераніка. Чаму ты мне зайздросціш, Ёлачка Лера?

Лера. Як жа – чаму? Ты ў горад едзеш, на свята. А мяне не ўзялі... З усіх ёлачак выбралі толькі цябе... Шчаслівая... А я таксама вельмі хацела на навагодняе свята да хлопчыкаў і дзяўчынак...

Вераніка. Не ведаю, чаму так атрымалася, але ты ўсё роўна самая прыгожая ёлачка ў нашым лесе, пра гэта ўсе кажуць!

Лера. Не, не... Выходзіць, я не самая прыгожая... (Усхліпнула.)

Вераніка. Не плач, Ёлачка Лера!..

Лера. А што, мне смяяцца загадаеш? Так?

Вераніка. Смяяцца? Не ведаю, можа, і не, але радавацца – трэба!..

Лера. Чаму ж мне радавацца?

Вераніка. Святу! Свята ж набліжаецца! Новы год!

Лера (весела, але - не шчыра). Ой, што гэта я і сапраўды?.. Свята ж!.. З'яўляецца Лесавік.

Вераніка. Вось Лесавік няхай скажа, якая ты: прыгожая ці не?

Лера. Скажы, дзядуля Лесавік.

Лесавік (не адразу, яму няпроста гаварыць: шкадуе, што ў лесе на адну ёлачку будзе менш). І ты прыгожая, і ты... Вы абедзве – прыгажуні. І мне вельмі не хочацца... Вельмі не хочацца...

Вераніка. Чаго табе не хочацца, Лесавік?

Лесавік. Каб ты пакідала нас.

Вераніка. Дык я ж вярнуся! Вярнуся! Я ж ненадоўга да дзетак. Святы ж доўга не бываюць...

Лера. Чуеш, дзядуля: яна вернецца.

Лесавік (думаючы пра сваё). Але ж і дзетак я разумею: які ж гэта Новы год без ёлкі? Ім ёлку падавай. Таму яны чакаюць цябе, Вераніка.

Вераніка. Дык чаму ж ты тады такі сумны, дзядуля Лесавік?

Лесавік. Маленькая ты яшчэ, Ёлачка, нічога не разумееш... (Знікае.)

Вераніка (услед).

Лесавік! Дзядуля! Ты што, пакрыўдзіўся на мяне? (Леры.) Ён пакрыўдзіўся на мяне... Але за што?

Лера. Не ведаю... (Сама сабе так, каб не чула Вераніка.) А можа, і добра, што ён пакрыўдзіўся на яе, а? Так для мяне лепей. Трэба дбаць пра будучае і сваё месца ў ім. (Лісліва.) Ну, што ты замоўкла?

Вераніка. Лесавік пакрыўдзіўся на мяне, відаць, толькі за тое, што я пакідаю яго... А ты, Лера, не крыўдуеш, што я пакідаю і цябе?

Лера. Я ж разумею, не думай: дзве ёлкі адразу непатрэбныя на навагоднім свяце... А можа, на наступны год і сапраўды мяне выберуць?

Вераніка. Выберуць! Абавязкова! Я ж таксама першы раз на свята сабралася...

Лера. І тады я таксама буду спяваць ад радасці! Але ж... Але ж як доўга чакаць мне!.. Хаця... Хаця... Хаця, мусіць, так і лепш? Я падрасту тым часам, стану больш дарослай ёлачкай... І больш разумнай...

Вераніка. І я тады таксама буду радавацца за цябе! Як сёння ты радуешся за мяне.

Лера. Толькі да таго часу яшчэ дажыць трэба. А твой час ужо настаў. Я ж – нецярплівая. Чаму такая, і сама не ведаю. Мне хочацца ўсё і адразу...

Вераніка (спахапілася). Ой, што гэта я? Мне ж пара на свята! Забавілася. Яшчэ, чаго добрага, спазнюся.

Лера. Цябе правесці, Ёлачка Вераніка?

Вераніка. Я буду табе вельмі ўдзячная, Ёлачка Лера!

Лера. Пабеглі! Знікаюць, узяўшыся за рукі.

3. Уваходзіць Лесавік з алоўкам і блакноцікам.

Лесавік (лічыць дрэвы і пазначае ў блакноце). Ёлачка Алёнка на месцы... Ёлачка Кацька на месцы... Ёлачка Юлька нікуды не падзелася, тут яна таксама... Такім чынам, усе мае ёлачкі на месцы... Чакайце, а Ёлачка Лера дзе? Няўжо і яна на навагодняе свята шаснула? Без майго дазволу? Ай-я-яй!.. З' яўляецца Лера.

Лера. Тут я, тут, дзядуля Лесавік.

Лесавік. А я ўжо хвалявацца, непакоіцца пачаў! Цішэй, няхай спяць ёлачкі, а то разбудзім іх... Пайшлі, пайшлі адсюль. Знікаюць. Ёлкі ажываюць.

Алёнка. А мы і не спім зусім!

Кацька. Хто ж у такі час, калі навагодняе свята надыходзіць, спіць?

Юлька. Мы таксама рыхтуемся да балю.

Алёнка. Няхай дзеці весяляцца ў тэатрах, школах, садках...

Кацька. А мы будзем - тут, у лесе!

Юлька. І няхай у нас не будзе такіх прыгожых цацак, як у іх на навагодніх ёлках, але мы таксама нешта прыдумаем цікавае...

Алёнка. Бо на нашым навагоднім прадстаўленні абяцалі быць усе насельнікі нашага лесу...

Кацька. Сам мядзведзь Таптыжка...

Юлька. Шэры воўк Антон...

Алёнка. Клыкасты вяпрук Сцяпан...

Кацька. Канешне ж, і Зайчык-хлеба акрайчык...

Юлька. І Вавёрка ды яе жаніх Ягорка...

Алёнка. Ды хіба ж усіх пералічыш, хто будзе на нашым лясным навагоднім прадстаўленні!

Кацька. Прыходзьце ўсе, хто жадае!..

Алёнка. Хто песні знае!..

Юлька. І Новы год вітае!.. Ёлачкі танчаць і спяваюць:

Мы - ёлачкі, мы - ёлачкі,

Зялёныя іголачкі,

Бо Новы год без Ёлкі –

Як нітка без іголкі.

Мы – ёлачкі пушыстыя,

Вясёлыя, іскрыстыя.

Калі без Ёлкі хата –

Няма наогул свята.

 4.

Першы акцёр. Як там наша Ёлачка Вераніка пачувае?

Другі акцёр. Па маіх разліках, яна павінна ўжо дабрацца да месца прызначэння. Дарога няблізкая, але яна ж не пехам дабіралася. Спярша ехала на санках, потым - на грузавічку...

Першы акцёр. Пажадаем і мы Ёлачцы добра правесці час з дзеткамі!

Другі акцёр. Уяўляю, якой прыгажуняй стане Ёлачка Вераніка: гараць гірлянды, зіхацяць-пераліваюцца рознакаляровыя шары!.. Прыгажосць!.. Супер!..

Першы акцёр. Так-так, гэта ўсё добра. А давайце РАЗАМ з гледачамі паназіраем, што будзе адбывацца далей у нашым лесе... Паглядзім, як будуць разгортвацца падзеі. А?

Другі акцёр. Не забыцца б толькі і на навагоднім свяце пабываць. Каля нашай знаёмай Ёлачкі Веранікі.

Першы акцёр. Ну, гэта – абавязкова!

Другі акцёр. Завітаем і на свята.

Першы акцёр. А пакуль недзе трэба схавацца і паназіраць за ўсім, што будзе дзеяцца навокал... Каб не замінаць героям нашай казкі...

Другі акцёр. Ага!.. Так-так!.. Не будзем перашкаджаць... Дамовіліся?

Першы акцёр. Дамовіліся! Знікаюць.

5. На палянцы спіць Пянёк. Але не адразу зразумееш, што гэта ён.

Пянёк (спявае, прачынаючыся):

Я – Пянёк, лясны

Пянёк. Зразумелі вы намёк:

Што ад цэлай ёлкі

Я застаўся толькі?

Адзінока мне ў бары,

Я ў журбе вялікай,

Бо пайшла да дзетвары

Ёлка Вераніка.

Я- Пянёк, лясны Пянёк,

Не князёк і не панок,

А жабрак без ёлкі

Голы - ні іголкі.

Вераніка без мяне,

Ведаю, загіне.

Ратаваць пайду яе,

Як сваю княгіню.

Пянёк (гаротна ўздыхнуў). Як яна там, Ёлачка, як яна там, без мяне? Прападзе, відаць, зусім. І як гэта я адпусціў яе? Дзе мая галава была раней? Не, трэба нешта рабіць! Трэба дзейнічаць! Тэрмінова! Неадкладна! З'яўляецца Лесавік.

Лесавік. Не спяшайся, Пянёк. Перш чым нешта зрабіць, трэба добра падумаць.

Пянёк. Я падумаў.

Лесавік. І што ж ты вырашыў?

Пянёк. Ратаваць Ёлачку! Без мяне яна доўга не пражыве.

Лесавік. Можа, ты і праўду кажаш...

Пянёк. Праўду я кажу, праўду!

Лесавік. Але ж ты пра дзяцей не падумаў, пра навагодняе свята: хіба ж бывае Новы год без ёлкі?

Пянёк. Выходзіць, і сапраўды не падумаў... Не бывае...

Лесавік. Ну, вось, бачыш.

Пянёк. Што ж цяпер рабіць? Як быць? Не падкажаш, Лесавік?

Лесавік. Падкажу.

Пянёк. Кажы хутчэй!

Лесавік. Чакаць. Застаецца адно: чакаць, пакуль свята не скончыцца...

Пянёк. О, не! Я не магу такой раскошы дазволіць сабе! Яна ж, Ёлачка, памрэ без мяне! Я ж ейны Пянёк, корань жыцця. Як ты зразумець гэтага не можаш,

Лесавік? І я, дурань, адпусціў яе! Адным словам - Пень!.. Я – Пень!.. Неразумны... Відаць, таму, што я маленькі... На вяршок ад зямлі...

Лесавік. Тут, браце, не ў росце рэч.

Пянёк. А ў чым жа тады, дзядуля Лесавік?

Лесавік. Паслухай мяне, старога Лесавіка, які пражыў доўгае жыццё. Паслухай і павер мне. Вось што я табе скажу, сябра. Не толькі твая ёлачка сёння пайшла ў госці да дзяцей – іх шмат, такіх ёлачак. І не толькі ў нашым лесе. Змірыся, Пянёк. Такі твой лёс...

Пянёк. Не згодны! Цалкам! Лёс кожнага залежыць і ад яго самога. І мой ад мяне таксама залежыць. Я пабег ратаваць Ёлачку! І не адгаворвай мяне, Лесавік! (Знікае.)

Лесавік. Ну што ты яму скажаш? Малады... Гарачы... Можна падумаць, што дзеці, да якіх пайшла Ёлачка на свята, аддадуць яе Пяньку? Не аддадуць. Я ж і кажу: малады, гарачы... Не можа зразумець ён аднаго: калі б не было навагодняй Ёлачкі, не было б і яго, Пянёчка... (Знікае.)

6. З'яўляюцца цацкі - Шарык і Гірлянда. Спяваюць:

Мы - Шарык і Гірлянда-

Найлепшыя сябры,

Спяшаемся на свята

Да ранішняй зары.

Галінкамі пагушкаць

Нас трэба ля ствала,

Каб ёлка-Папялушка

Прынцэсаю была.

Гірляндачка і Шарык

Світаюць угары.

Яліначка, абшары

Святочна азары!

Шарык. Ух, нам яшчэ, відаць, ісці ды ісці...

Гірлянда. У каго б спытаць, дзе ладзяць тут паблізу дзеці навагодняе свята?

Шарык. А ў каго спытаеш? Ні адной жывой душы! Адны дрэвы...

Гірлянда. Ты як хочаш, Шарык, а я вырашыла адпачыць.

Шарык. Не пайду ж я адзін...

Гірлянда. Калі засну, пабудзіш мяне. Ух, стамілася!..Сядаюць. З-за дрэва выглядвае Пянёк.

Шарык. Добра. Разбуджу, калі заснеш.

Гірлянда. Мне трэба абавязкова быць на свяце, не спазніцца б толькі. Дзе гэта хто бачыў сёння ёлку без мяне, без Гірлянды?

Шарык. Памаўчы лепш, Гірлянда. Можна падумаць, што бываюць навагоднія ёлкі і без нас, Шарыкаў?

Гірлянда. Тады атрымліваецца, што на Ёлцы мы – галоўныя цацкі?

Шарык. Самыя галоўныя!

Пянёк (сам сабе). Дык вось што яны задумалі! "Самыя галоўныя цацкі". Бачылі вы іх? Нешта трэба прыдумаць, каб яны не паспелі на свята, не сустрэліся з Веранікай! Іначай, калі яны ўпрыгожаць Ёлачку, у дзяцей тады яе і сапраўды не зябярэш. Учэпяцца: яна наша!.. Не аддадзім!.. Гэта самая прыгожая Ёлачка!.. А калі будзе непрыгожая, дзеці самі адвернуцца ад такой ёлкі... Бач ты іх, Шарыка і Гірлянду! Ага, так і дазволю радавацца вам! А што ж тады будзе з самой Ёлачкай? Яна ж памрэ без мяне, без пянёчка... Я, толькі я змагу напаіць яе... Даць зямныя сокі... (Выходзіць з хованкі.) Маё шанаванне!

Шарык. Ты хто?

Гірлянда (здзекліва). Франт, гляджу!

Пянёк. А па мне хіба не відаць, хто я?

Шарык. Не.

Гірлянда (абнюхвае Пянька). Пахнеш ёлачкай...

Пянёк. Жыла-была Ёлачка...

Шарык. Як гэта?

Пянёк. Застаўся толькі я...

Шарык (узрадавана). А, дык ты ж Пянёк Ёлачкі!

Гірлянда. Сапраўды, ён. І як я адразу не здагадалася!

Пянёк. Пянёк. Гэта ўсё, што засталося ад Ёлачкі.

Шарык. Мы якраз ідзём на навагодняе свята.

Гірлянда. Не падкажаш нам, Пянёк, дарогу да тваёй Ёлачкі?

Шарык. Ага! Я ўжо бачу сябе на Ёлцы!..

Пянёк. З задавальненнем!

Гірлянда. Паказвай хутчэй!

Пянёк. А што тут складанага?

Гірлянда. Слухаем, слухаем.

Пянёк. Ідзіце прама, потым звярніце налева. Потым - зноў прама... Там вам сустрэнецца цар-дуб... За ім – галоўная дарога і прыгарад.... Убачыце шматпавярховыя дамы-гмахі... У іх двары – школа... ці нават тэатр... Дакладна не ведаю... Вось і ўсе цяжкасці, здаецца.

Шарык. Дзякуй, Пянёк.

Пянёк. Ды няма за што. Рады старацца.

Гірлянда. А мо пайшоў бы з намі?

Пянёк. Не, не магу: тут буду чакаць Ёлачку.

Шарык. Твая справа. Бывай здаровы, Пянёк!

Гірлянда. Магчыма, і сустрэнемся? Зямля круглая.

Пянёк. Шчасліва! Шарык і Гірлянда знікаюць.

Пянёк (задаволены). Папаліся! Ага! Чаго захацелі?! На Ёлку! А я іх адправіў зусім у іншы бок! А сам пабягу да Ёлкі і вярну яе ў лес!.. Паспець бы толькі!.. (Знікае.)

7. Шарык і Гірлянда блукаюць па лесе.

Шарык (буркліва). Дзе ён, той горад, тая школа, тая Ёлка?

Гірлянда. Я так і ведала, што спознімся!

Шарык. Трэба было раней выходзіць.

Гірлянда. Памаўчы, нябога. Кожны ж год паспявалі...

Шарык. То кожны год. Цяпер лес зарос і падрос, бачыш, як усё змянілася? Не пазнаць... Маленькія дрэвы сталі вялікімі. Лес расце, як і чалавек. Тут кожны можа заблукаць... Паспрабуй зарыентавацца...

Гірлянда. А ў горадзе дамы растуць, нібы грыбы ўлетку: не пазнаць цяпер і горад. Вось дык трапілі мы ў пастку! Пакрыўдзяцца ўсе дзеці, якія на ёлку прыйдуць, бо нас няма. Ёлка голая будзе стаяць. Як абшчыпаная.

Шарык. Паслухай, Гірлянда, а табе не здаецца, што Пянёк нам зманіў, не ў той бок паказаў?

Гірлянда. А навошта яму гэта?

Шарык. А давай падумаем.

Гірлянда. Няма калі думаць. Трэба спяшацца.

Шарык. Спяшайся, калі не ведаеш, у які бок спяшацца...

Гірлянда. Я зараз плакаць буду! (Тупае нагамі.) Крычаць!..

Шарык (ажывіўся). Крычаць?

Гірлянда. Крычаць. А што, забароніш?

Шарык. Гэта ж, наадварот, цудоўна – крычаць! Давай, крычы!

Гірлянда. А... А як... крычаць?

Шарык. Ты ж збіралася.

Гірлянда. Збіралася, не пярэчу... А цяпер вось, калі трэба, і словы тыя некуды падзеліся. Не знаходжу слоў, каб крычаць. Падказвай.

Шарык. Давай РАЗАМ?

Гірлянда. Давай, давай. Ахвотна.

Шарык. Ёсць хто ў лесе-е? Дапамажыце-е! Э-ге-ге-й!

Гірлянда не паспявае за Шарыкам, толькі падхоплівае канчаткі слоў.

Шарык. А цяпер – РАЗАМ. Не спазняйся!

РАЗАМ. Ёсць хто ў лесе-е? Дапамажыце-е! Э-ге-ге-й!

Шарык. Чуеш: крокі?

Гірлянда. Чую.

Шарык. Свет не без добрых людзей.

Гірлянда. Гэта Лесавік.

Шарык. Лічы, што мы выратаваны. З 'яўляецца Лесавік.

Лесавік. Чым магу служыць, сябры мае?

Гірлянда. Спяшаемся на навагодняе свята, а выйсці на правільную дарогу не можам!

Шарык. Выручай, Лесавік!

Гірлянда. Мы ж галоўныя цацкі на Ёлцы!

Лесавік. Ды гэта я ведаю. Якая ж ёлка без гірлянды і шароў? Добра, я дам вам компас. Глядзіце сюды. (Дастаў компас.) Пойдзеце туды, куды паказвае вось гэтая вялікая стрэлка. Толькі нікуды не зварочвайце. Ні на крок! Зразумелі?

Гірлянда. Зразумелі, Лесавік.

Шарык. Дзякуй табе, дзядуля. (Узяў компас.) А штука гэтая як называецца? Забыўся... А, компас!

Лесавік. Компас. Запомні.

Шарык. Запомні ты,

Гірлянда. У цябе памяць лепшая.

Гірлянда. Запомніла. На зваротнай дарозе, пасля святочных дзён, мы абавязкова вам вернем яго.

Лесавік. Ідзіце, ідзіце!

Шарык і Гірлянда знікаюць.

Лесавік. Я калі маленькі быў, дужа хацеў таксама пабываць на ёлцы, павадзіць карагод

РАЗАМ з дзецьмі. Аднак у мяне не атрымалася. Не ўзялі мяне... Сказалі, я тут, у лесе, больш патрэбны... Цяпер я кожнаму, хто хоча трапіць на навагодняе свята, дапамагаю гэта зрабіць... Ну, як тут мае маленькія ёлачкі? Не сумуюць? На месцы? Зараз праверым... (Дастаў блакноцік і аловак, правярае, ці на месцы дрэвы.) Ёлачка

Алёнка? Тут... Ёлачка

Кацька? Тут таксама... Ёлачка

Юлька? Нікуды не падзелася і яна... Усе мае ёлачкі на месцы... Яны дысцыплінаваныя ў мяне. (Спахапіўся.) Чакайце, а Ёлачка Лера дзе? Няўжо і яна ўсё ж пабегла на навагодняе свята? Без майго дазволу? (Шукае.)

Лера! Лера! Не відаць і не чуваць. Увесь свой участак абышоў, а яе няма. Няўжо аслухалася? Ай-я-яй! А што гаварыла? “Падрасту, куды мне спяшацца? А на наступны год і я буду каралевай на навагоднім балі...” Не вытрымала... Паспяшалася.... А можа, я, стары буркун, памыляюся? Хацелася б. Вельмі хацелася б, каб так яно і было. (Знікае.)

8. З’яўляецца Ёлачка Лера.

Лера. Не, я не буду прымаць удзелу ў нашым лясным свяце. Падумаеш! Для каго тут старацца? Для мядзведзя ды ваўка? Не, гэта не па мне. Вось каб да дзетак і мне на свята трапіць неяк! А як? Год чакаць? Не змагу, не змагу! Гэта ж цэлая вечнасць! Я ж згару ад зайдрасці да Ёлкі Веранікі! Так мне хочацца быць на яе месцы! Але ж я не дурненькая, разумею, што нічога ў мяне не атрымаецца... Тады... Тады... Нешта трэба прыдумаць, як і ёй, Ёлцы Вераніцы, нашкодзіць? Прыдумала! Я прыдумала! Тут недзе паблізу блукаюць цацкі Шарык і Гірлянда, якія спяшаюцца на ёлку... Чула, чула, як клікалі яны на дапамогу. (Смяецца.) Дык я ім і дапамагу!.. Я іх і выручу!.. Чакайце!.. (Знікае.) Уваходзіць Лесавік.

Лесавік. І куды ж яна магла падзецца, Ёлачка Лера? Ніхто не падкажа мне, куды яна пабегла, што задумала? Няўжо? Так і сказала: пастараюся ўсё зрабіць, каб Ёлачка Вераніка засталася без цацак? Бач, якая хітрая і шкодная!.. Кажа адно, а робіць іншае. Самі ж бачылі, як падхапіла яна Ёлачку Вераніку пад руку і вызвалася правесці яе на свята? Ну, пачакай у мяне, нягодніца! Знайду – адлупцую!.. (Знікае.)

9. Чуваць галасы:"Мы вітаем цябе, Ёлачка!"; "Заходзь, заходзь да нас у госці!"; "Мы табе заўсёды рады!"; "Ты – наша самая лепшая казка!" Воплескі.

Вераніка (сумна). Так прыветна мяне дзеткі сустрэлі, я ажно разгубілася... Гэта ўсё добра... Але ж... Але ж я зусім без святочнай апраткі. Бачыце? Ніводнай цацкі пакуль на мне няма. Павінны б Шарык і Гірлянда ўжо быць, абяцалі ж, збіраліся, але нешта позняцца. Што ж мне рабіць? Не ведаю пакуль. Застаецца адно – чакаць...

 10. Раптам у лесе ўзняўся шалёны вецер, ён гудзе і шпурляе перад сабой снежную крупку, а вершаліны дрэў ажно прыгінае да зямлі.

Шарык і Гірлянда, трымаючыся за рукі, ідуць, наколькі могуць, наперад.

Шарык. Трымайся мацней за мяне, Гірлянда! Мацней трымайся! Табе трэба асабліва берагчыся: без тваіх лямпачак ёлка будзе не ёлка! Чуеш мяне?

Гірлянда. Я трымаюся моцна! Не хвалюйся! Ці ж мне прывыкаць? А ты глядзі компас не згубі!

Шарык. Компас? Ага, компас! Добра, што нагадала! Пачакай, а яго ў мяне... няма... А дзе ж ён, сапраўды? (Шукае ўсюды.) У лесе ўсталявалася, нарэшце, добрае надвор'е.

Гірлянда. Які ты ўсё ж, Шарык, ненадзейны!

Шарык. Прабач, Гірлянда... Не іначай як згубіў... Нідзе яго няма...

Гірлянда. Што ж цяпер рабіць будзем?

Шарык. Я нават не ведаю...

Гірлянда. На ёлку зусім можам не трапіць... А Лесавіку як у вочы глядзець будзем? Я ж абяцала яму вярнуць компас!

Шарык (нервова). Ды чуў, чуў я!

Гірлянда. Бяда адна не ходзіць...

Шарык. Паспрабуем самі выбрацца на галоўную дарогу.

Гірлянда. Іншага выйсця ў нас няма. Пайшлі!

Шарык. Пайшлі. Знікаюць. З'яўляецца Ёлачка Лера.

Лера. Вось ён, компас! Яны згубілі, а я знайшла! Так пашанцавала мне! Так пашанцавала! І сама не чакала нават!.. Цяпер хай знойдуць яны Ёлачку Вераніку! Уяўляю, уяўляю, як плача яна! Якая ж гэта ёлка без навагодніх цацак? Адна назва. Я, канешне, магла б дагнаць

Шарыка і Гірлянду і вярнуць ім компас, толькі я не буду гэтага рабіць. Навошта? Лепш сапсую ўсім свята. Усім! Будуць ведаць, як крыўдзіць мяне, самую прыгожую ёлку ў нашым лесе!

7 З'яўляецца Пянёк.

Пянёк. Нядобра так рабіць, Лера.

Лера. Ой, гэта ты, Пянёк? Адкуль і куды?

Пянёк (храбра). Дагані і вярні компас!

Лера. Што ўпала, тое прапала. Ці не так?

Пянёк. А я сказаў: вярні!

Лера. Грозны, бачу?

Пянёк. Яны, цацкі, спяшаюцца на маю Ёлку!

Лера. Была – твая. Цяпер, калі яна ў горад трапіла, то, чакай, так і вернецца!

Пянёк. А мая – вернецца. Компас! Ну?! Каму сказаў!

Лера (дражніцца). Не аддам, не аддам, не аддам!

Пянёк (сілком адняў компас). Буду я тут з табой важдацца!

Лера. А я нешта таксама ведаю, не думай, што ты анёл.

Пянёк. Хочаш сказаць, што я паказаў Шарыку і Гірляндзе не тую дарогу на ёлку? Гэта хочаш сказаць?

Лера. А што, мала? За такое цябе – упэўнена і глыбока пераканана! – яны па галоўцы не пагладзяць!

Пянёк. А мне, можа, яны і даруюць...

Лера. Такое – не даруецца. Не-а.

Пянёк. Вераніка – гэта мая Ёлка, і я хачу яе як мага хутчэй вярнуць у лес. Што, забароніш?

Лера. Не ведаю, не ведаю, але Ёлка – гэта Ёлка, а ты – Пянёк. І толькі! (Дражніцца.)

Пянёк, Пянёк, Пянёк!.. Розніцу адчуваеш?

Пянёк. Пайшла прэч!

Лера. А вось і не пайду!

Пянёк. Пойдзеш. (Кліча.) Шарык! Гірлянда!

Голас Шарыка. Мы тут!

Голас Гірлянды. Мы тут!

Голас Шарыка. А ты дзе, Пянёк?

Пянёк. Я блізка! Я побач! Я знайшоў ваш компас!

Лера. Ну, пачакай, Пянёк! Ты мяне яшчэ ўспомніш! Ух, злыдзень!.. (Памахала кулаком перад носам Пянька і ўцякла.)

Падыходзяць Шарык і Гірлянда. Пянёк вяртае Шарыку компас, але ў таго яго адразу ж забірае Гірлянда.

Гірлянда. Дай сюды! Так надзейней будзе.

Шарык. Бяры, трымай, я не супраць. А ты выручыў нас, Пянёк.

Гірлянда. Вось дзякуй табе! Цяпер мы не спознімся на ёлку.

Шарык. Чаму ты такі сумны,  Пянёк?

Гірлянда. Ты ж добрую справу зрабіў! Павінен радавацца!

Шарык. Пабеглі з намі на свята?

Пянёк. З вамі? На свята?

Шарык. Ага. З намі.

Гірлянда. Ну, чаму ты яшчэ раздумваеш? Навагодняе ж свята бывае толькі адзін раз на год!..

Пянёк. Я ведаю. Толькі не пытайцеся больш, чаму я такі сумны. Я сам скажу. Я паказаў вам не тую дарогу... Прабачце. Даруйце. Калі можаце...

Шарык (не адразу). Вушы б табе надраць за такія штучкі, аднак не хочацца псаваць святочны настрой.

Гірлянда. І мне таксама.

Шарык. Добра тое, што добра канчаецца.

Пянёк. А за тое, што на свята запрасілі, - дзякуй. Толькі ж дзе вы бачылі, каб калі-небудзь на свяце быў Пянёк? Ёлкі – так, правільна, а мы, пянькі, застаёмся заўсёды ў лесе. І я – не выключэнне. Шчаслівай вам дарогі, цацкі!.. Зацямненне.

Д з е я д р у г а я ІІ

Першы акцёр. Здаецца, усё стала на свае месцы, мы ва ўсім разабраліся.

Другі акцёр. Як гэта - ва ўсім разабраліся? А Ёлачка Вераніка? А Пянёк?

Першы акцёр. Сапраўды! Пачакаем, паглядзім...

Другі акцёр. А Пянёк жа намерыўся бегчы ўслед на Ёлачкай Веранікай, каб вярнуць яе ў лес, баяўся, што яна не пражыве доўга без яго сокаў, якія той сам чэрпае сваімі карэньчыкамі з зямлі і поіць яе? Ці я, можа, не так зразумеў яго?

Першы акцёр. З гэтым нашым героем і мне не ўсё зразумела. Паглядзім, як павядзе ён сябе далей. Пянёк, Пянёк, а відаць, ён надта хітры? Не думаеш так?

Другі акцёр. І мне так здаецца: нешта хітруе ён.

Першы акцёр. Пабачым!

Другі акцёр. У самы бліжэйшы час!

12. Краявіды горада.Шарык і Гірлянда радуюцца: нарэшце дабраліся яны да месца, дзе будзе праводзіцца святочны баль.

Шарык. Як прыгожа наўкола!

Гірлянда. Паспелі! Ура!

Шарык. Ура-а!..

Гірлянда. А вунь і Ёлачка Вераніка нас сустракае! Вунь яна, вунь!..

Вераніка (з'явіўшыся). Вы малайцы! А я так хвалявалася!

Шарык. З прыгодамі, але дабраліся.

Гірлянда. З прыгодамі-карагодамі.

Шарык. Не маглі не дабрацца.

Вераніка. Праходзьце! Дзеці пачынаюць збірацца на баль. Добрыя тут хлопчыкі і дзяўчынкі жывуць. Іх таты, мамы, бабулі і дзядулі – таксама людзі цудоўныя. Пакуль вы недзе блукалі, я з імі ўсімі пазнаёмілася. Бачыце: вось гэтыя цацкі, якія на мне, дзеці самі зрабілі! Што стала прыемным сюрпрызам для мяне! Прыгожыя, праўда?

Гірлянда. Вельмі!

Вераніка. З табой, Шарык, і з табой, Гірлянда, я стану яшчэ прыгажэйшай! Дзеці будуць вельмі рады нам! (Знікаюць.)

13. Ёлачка Лера "пастаралася" так, што беднаму маленькаму Пяньку будзе ніяк не пералезці цераз увесь той лясны друз, які яна сабрала.

Лера (радуецца). Цяпер я пагляджу, Пянёк, як ты трапіш да сваёй Ёлкі! Паспрабуй пералезці цераз увесь гэты паркан! Не атрымаецца! Будзеш ведаць, як перашкаджаць мне, лясной прыгажуні, дасягаць сваёй мэты ў жыцці! А мэта ў мяне адна: быць на свяце першай прыгажуняй, радаваць дзяцей, іх мамак, татак... І не на будучы год, а чым хутчэй. Ну, гэта я нешта разгаварылася... Але не перашкаджай тады мне зрабіць абяцанае той Ёлцы, якая мне перабегла дарогу! Не перашкаджай! Зразумеў, Пянёк? Зразумееш, ды позна будзе. Позна будзе... (Да гледачоў.) Я зараз схаваюся, пасмяюся, ад душы пацешуся, як ён, Пянёк, будзе тут піруэты рабіць. (Схавалася.) Уваходзіць Пянёк.

Пянёк. Што гэта такое? Адкуль? Не было ж раней тут такой непраходнай і непралазнай сцяны! Хто б мог усё гэта зрабіць? І навошта? Дзеці падказваюць.

Пянёк. Ёлачка Лера? Зразумела! (Агледзеўся.) Паспрабую пералезці... (Спрабуе пералезці праз друз, але ў яго нічога не атрымліваецца.)

Лера (паказалася, гучна смяецца). Ну што, атрымаў мой навагодні “падарунак”? Атрымаў? А ты як хацеў? Каб я – ды даравала табе? Не выйдзе!.. Не бываць такому!..

Пянёк. Ты самая кепская Ёлачка, якая, мусіць, толькі ёсць на зямлі! Але я ўсё роўна выратую Вераніку, вось пабачыш! Мне дзядуля Лесавік дапаможа, а не ты... (Румзае.)

Лера. Паплач, паплач: лягчэй стане. А мне весела, а мне люба, я – Ёлачка, суседка Дуба!.. (Знікае.)

14. Баль. Ёлка .Вераніка, на якой цяпер ужо зіхаціць.Гірлянда і ззяе

Шарык, спявае. Яна спускаецца са сцэны, ідзе паміж радамі і радуецца, калі дзеці дакранаюцца да яе іголак, да цацак... Яна ахвотна дазваляе ім гэта зрабіць.

Новы год, Новы год!

Белы снег, як вата.

Каля Ёлкі карагод

Закружыла свята.

Скачуць заяц і ліса –

Добрыя суседзі.

Па палях і па лясах

Дзед Мароз прыедзе.

А гірлянды і шары

Ззяюць на галінках,

Бо прыйшла да дзетвары

Лепшая ялінка.

Паскараюць стрэлкі ход,

Нібы ў эстафеце,

Каб сустрэлі Новы год

Каля Ёлкі дзеці.

Хай і людзі, і звяры

Век жывуць у згодзе!

Хай жадаюць нам сябры

Шчасця ў новым годзе!..

15. У лесе. Пянёк сумуе.

Пянёк. Як там мая Ёлачка? Каб яна мяне пачула, я б ёй сказаў: я вельмі сумую па табе, вяртайся хутчэй у лес, Ёлачка Вераніка, да мяне! Убягаюць Ёлачкі Алёнка, Кацька і Юлька.

Алёнка. А чаму толькі да цябе?

Кацька. А чаму?

Юлька. А чаму?

Алёнка. Мы яе таксама чакаем!

Кацька. Засумавалі ўжо па ёй і мы!

Юлька. Вяртайся хутчэй, Ёлачка Вераніка, у наш лес!

Алёнка. Ты чуеш нас?

Кацька. Ты чуеш?

Юлька. Ты чуеш?.. Танчаць і спяваюць. Запрашаюць на танец і Пянька. Той спярша ўпарціцца, а потым пагаджаецца.

Мы – ёлачкі, мы – ёлачкі,

Зялёныя іголачкі,

Бо Новы год без Ёлкі –

Як нітка без іголкі.

Мы – ёлачкі пушыстыя,

Вясёлыя, іскрыстыя.

Калі без Ёлкі хата –

Няма наогул свята.

Уваходзіць Ёлачка Лера.

Лера. Што гэта ў вас тут за свята такое? Што за сход?

Алёнка. Пянёк, скажы ёй.

Пянёк. Не скажу. Яна не любіць святы.

Лера. Чаму ж гэта я не люблю святы, Пянёк?

Пянёк. А ты ў сябе самой запытай... Уваходзяць Лесавік і Вераніка. Дзядуля вядзе Ёлачку пад руку, яе не пазнаць: адзенне на ёй старое, адны рызманы...

Алёнка. Хто гэта?

Кацька. Хто такая?

Юлька. Ты хто?...

Лера. А вы не бачыце - хто? Гэта ж Ёлачка Вераніка такой стала!..

Лесавік. Сапраўды, гэта наша Вераніка. Я выпадкова сустрэў яе за дамамі...

Юлька. Хто пасмеў так з ёй абысціся?!

Пянёк (прытуліўся да Веранікі). Мая, мая Ёлачка!..

Лера. Дык што гэта, і мяне чакае такі лёс на наступны год?! Што, і я такой стану?!

Вераніка (стомлена). Я піць хачу... Піць... Піць...

Пянёк. Ты будзеш жыць! Я выратую цябе...

Лера. Аказваецца, усё не так, як я думала... Усё не так проста... Спярша бываюць святы, а потым пачынаюцца звычайныя дні... Даруй мне, Вераніка, за ўсё тое кепскае, дрэннае, што я хацела зрабіць для цябе... Даруй за маю чорную зайздрасць і нянавісць да цябе... Дзякуй усім, хто перашкодзіў, не дазволіў мне да канца ажыццявіць свае намеры!.. Дзякуй!..

Вераніка. Што ж ужо цяпер?.. Не звяртайце на мяне ўвагі... Я проста стамілася... Хачу адпачыць...

Пянёк. Пайшлі, пайшлі, Ёлачка, на сваё месца. (Сыходзіць з Веранікай.) Усе, хто застаўся на сцэне, спяваюць: Жыла-была ў нас ёлачка,

Але зімой на баль

Да бліжняга пасёлачка

Паехала, на жаль.

Згубіла там іголачкі

Красуня пакрысе –

І ўбачылі мы ёлачку

Ужо за домам усе.

Галінкі - як асколачкі

Дрыготкага святла,

Калі красуня-ёлачка

У нас жыла-была...

Лесавік. Аднак хвалявацца не будзем! Скончыцца зіма, прыгрэе сонейка, пацякуць раўчукі... Цёплай стане наша зямелька, і я зноў пасаджу ў сваім лесе Ёлачку... Няхай расце яна, жыццю радуецца і дзетак радуе на навагоднія святы...

Алёнка. А мы будзем ёй песні спяваць!

Кацька. Каб хутчэй расла! Усе знікаюць. Уваходзяць Першы і Другі акцёры.

Першы акцёр. Вось такую гісторыю пра Ёлачку я і хацеў расказаць.

Другі акцёр. Мне спадабалася. Не ведаю, як дзецям?

Першы акцёр. Бачыш, і ім таксама.

Другі акцёр. А мне цікава, што далей з Ёлачкай Веранікай было? Ну, пасля таго, як яна вярнулася зноў у лес, амаль без іголак, стомленая, а? Што, што было з ёй? Кажы хутчэй!..

Першы акцёр. На тое ж і казка, што ў казках усё добра канчаецца. Сапраўдны ж Новы ж год толькі яшчэ пачынаецца. І наша Ёлачка Вераніка недзе тут паблізу, мы яе зараз убачым... Яна збіраецца на свята. На навагодні баль. Паклічам яе?

Другі акцёр. Паклічам. Можа, і дзеці нам дапамогуць?

Першы акцёр. Вядома ж, дапамогуць! Калі яны адмаўляліся?

Другі акцёр. Давайце, дзеці, паклічам Ёлачку! Клічуць. Акцёры знікаюць. Уваходзіць Ёлачка Вераніка: яна зноў зялёная, пушыстая...

Вераніка. Добры дзень вам, хлопчыкі і дзяўчынкі! Я завітала да вас на навагодні баль. Убягаюць Шарык і Гірлянда.

Шарык. І мы з табой, Ёлачка!

Гірлянда. Больш не будзем блукаць адны ў лесе!

Шарык. Цяпер мы добра ведаем, дзе наша месца!

Гірлянда. Толькі на Ёлцы. Ні накрок ад цябе!

Шарык і Гірлянда прытуліліся да Веранікі. Падыходзяць да яе і ўсе героі казкі.

Вераніка. Засталося нам толькі дачакацца Дзеда Мароза ды Снягурку і павіншаваць усіх, хто сабраўся ў гэтай зале, з Новым годам! Уваходзяць Дзед Мароз і Снягурка.

РАЗАМ. З Новым годам, сябры! З новым шчасцем!

 Канец.

свернуть

Пастаноўка казкі Алеся Карлюкевіча “Вавёрка піша сачыненне”

08.02.2020

Пастаноўка казкі Алеся Карлюкевіча “Вавёрка піша сачыненне” на раённай чытацкай канферэнцыі на базе ДУА «Мар'інагорская гімназія»

свернуть

Каляндарна-тэматычны план работы па рэалізацыі педагагічнага праекта «Развіццё творчай асобы вучняў сродкамі школьнага тэатра»

30.08.2019

Каляндарна-тэматычны план работы

па рэалізацыі педагагічнага праекта

«Развіццё творчай асобы вучняў сродкамі школьнага тэатра»

  на 2019/2020 навучальны год

№ п/п

 

Змест мерапрыемстваў

 

Тэрміны

Форма афармлення вынікаў

 

Адказныя

1

Восеньскі кірмаш

кастрычнік

сцэнарый

 

Настаўнік беларускай мовы

2

Тэатралізацыя п’ес В.С.Гарбацэвіча

лістапад

сцэнарый

 

Настаўнік беларускай мовы

2

Навагодняя тэатралізаваная пастаноўка

снежань

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

3

«Каляды»

студзень

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

4

Тэатралізацыя казак А.Карлюкевіча

люты

сцэнарый,

аўдыёзапіс

Настаўнік беларускай мовы

5

«Масленіца»

сакавік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

6

«Вялікдзень»

красавік

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

8

Тэатралізаваная праграма

“І памятае выратаваны свет”

май

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

9

Пастаноўка казкі

П. Васючэнкі “Страшнік Гам”

май

сцэнарый

Настаўнік беларускай мовы

 

 

 

свернуть

20 декабря

20.12.2018

20 декабря на базе школы прошло районное заседание «Школы лидера образования» по теме «Организационное и методическое сопровождение реализации педагогических проектов в учреждениях образования». Перед участниками заседания выступила заместитель директора по учебной работе Мацуганова В.А. и познакомила педагогов с системой организации проектной деятельности в школе, основными достижениями учащихся и педагогического коллектива. Валентина Анатольевна отметила, что учреждение образования работает над четвёртым педагогическим проектом. Были успешно завершены два  областных педагогических проекта. Учащиеся 5-6-х классов под руководством учителя белорусского языка и литературы Круковской Н.К. подготовили театральное представление и презентовали гостям результаты первых месяцев работы по реализации  нового районного педагогического проекта «Развитие творческой личности учащихся посредством школьного театра». Участники заседания отметили удачные моменты выступления детей и пожелали творческих успехов в воплощении плана проекта. Перед педагогами выступила учитель русского языка и литературы Ананичской детский сад-средней школы Шавель В.М. и поделилась опытом работы по реализации педагогического проекта    «Внедрение модели формирования читательской компетентности учащихся в процессе сетевого взаимодействия».

 

свернуть

Проект "Развитие творческой личности ученика посредством школьного театра

01.09.2018